Tôi còn chưa chịu đầu hàng thì bà lão nhà tôi lại bồi cho một đòn
nữa: “Nhà Muxa mua rồi, nhà Memet đầu hói cũng mua rồi đấy.”
Tối cũng chuyện máy kéo, sáng cũng chuyện máy kéo. Nhưng tôi
chịu nhất là lời của bà lão: “Nhà trưởng thôn mua máy kéo rồi... Còn
ông thì cứ nấn ná... Đến thằng Huyxen con nhà Memit cũng mua nữa
là...” Thú thật tôi không còn cách nào khác là đành phải...
− Thế nào, ông Hamit? Về sau thế nào? - Mọi người tò mò hỏi.
Có Đức Allah chứng giám, tôi vẫn cứ phân vân trong bụng.
Nhưng rồi ông giáo làng tôi bảo: “Ông Hamit, ông vẫn còn phải nghĩ
ngợi kia à? Một máy kéo là tám mươi sức ngựa chứ có ít đâu.”
Câu ấy làm tôi tỉnh người. Tám mươi sức ngựa!... Ghê thật đấy!
Nó húc đổ cả núi chứ chẳng chơi đâu! Tôi không chịu đựng được nữa.
Phải mua thôi! Nhưng cái của nợ ấy giá bao nhiêu? Có người bảo nhà
băng sẽ cho vay tiền. Còn máy thì có ba loại: nhỏ, vừa và lớn. Tôi
định mua loại nhỏ nhưng thằng con tôi lại nói: “Thứ nhỏ ấy con không
thích đâu.”
Con gái rằng: “Đã mua thì mua hẳn cái lớn.”
Con rể rằng: “Người ta ai cũng mua có một lần.”
Bà lão rằng: “Mọi người mua đằng to, làm sao mình lại chịu
nhục.”
Thế là mấy bố con chuẩn bị lên đường ra tỉnh. Đến nơi gặp một
anh chàng cũng tốt bụng. Anh ta hỏi: “Ông có bao nhiêu ruộng?” Tôi
đáp: “Tám mẫu.” Anh ta bèn khuyên: “Mua cái đằng nhỏ ấy. Tám mẫu
chứ đến chục mẫu nó cũng cày bay.”
Nhưng tôi không làm sao thuyết phục được con cái. Chúng nó
bảo: “Thằng cha ấy lừa bố đấy thôi, chúng con cứ thích đằng to.”
“Bốn ngàn đồng tiền mặt, còn đâu tín dụng ngân hàng!” - người
bán hàng nói. Ở đây làm gì có chuyện mặc cả, cũng không thể giấu
được anh ta là mình không đủ tiền. Chúng tôi đành về nhà vác bò ra
chợ. Mấy con bò sinh ra trong chuồng nhà tôi, chính tay tôi đã tắm rửa
cho chúng, nuôi nấng chúng. Con bò xám cứ nhìn chằm chằm vào mắt
