Mục đích duy nhất của lắng nghe một cách có suy nghĩ là để người nghe
hiểu được điều mà người kia đang cố diễn đạt, sau đó kiểm chứng nhận
định của mình mà không đưa ra bất cứ bình phẩm hay tranh luận nào. Đây
là một quá trình chủ động mà vai trò của bạn với tư cách là người lắng nghe
sẽ khiến cho người kia hiểu là bạn đang cố gắng nắm bắt đúng. Khi làm
việc này, bạn cần đưa ra các câu hỏi đơn giản để xác nhận những gì bạn
nghĩ về điều người kia nói, thực chất, là những dự định của họ. Nếu làm
đúng, bạn sẽ nói giống như một phóng viên đang thực hiện cuộc phỏng vấn.
Một phóng viên không trả lời những điều vừa nói, anh ta không nói: “Tôi
nghĩ rằng anh nhầm rồi” hoặc thể hiện bất kỳ cảm xúc cá nhân nào. Một
phóng viên sẽ tin tưởng hoàn toàn vào thiện chí của người được phỏng vấn.
Để tiếp thêm cảm hứng cho thiện chí này, ít nhất phải có được chút ít lòng
tin. Và một cách để tạo dựng lòng tin là khiến người kia tin rằng bạn đang
thực sự nỗ lực để hiểu quan điểm của họ. Nếu bạn muốn người kia nói một
cách thoải mái, bạn cần phải hiểu giá trị của việc đặt câu hỏi và nếu bạn làm
đúng - nếu bạn hiểu đúng - thì không cần bất kỳ phán xét nào cho những gì
họ nói. Và sẽ thật kỳ lạ, khi lắng nghe một cách có suy nghĩ, bạn sẽ nhận ra
là ngay khi người kia tin rằng bạn lắng nghe những gì họ nói, rằng bạn đang
thực sự cố gắng để hiểu quan điểm của họ, họ sẽ hoàn toàn không tìm cách
đánh bật lại bạn nữa mà bắt đầu tin tưởng bạn. Đây là lý do chính để các
phóng viên điều tra thành công trong việc khiến cho mọi người thoải mái
nói chuyện với họ trên sóng phát thanh, ngay cả khi hiển nhiên đó không
phải mối quan tâm lớn nhất của họ.
Những câu hỏi tạo ra mối liên hệ và cho đối phương của bạn một vài công
cụ kiểm soát. Các câu hỏi cũng mang lại sự tôn trọng. Hãy nghĩ đến những
ngôn ngữ người ta sử dụng khi nói với một vị thẩm phán hoặc một vị vua:
“Nếu tòa có thể cho phép...”, “Tôi xin phép tiếp cận...” Tôi không gợi ý
rằng bạn nên cư xử với người kia như với một vị vua; tôi chỉ muốn nói rằng
các câu hỏi có thể làm được nhiều việc hơn là chỉ hỏi.
