Thỉnh thoảng một cái ly kêu leng keng trong tủ chạn như thể một gã khổng
lồ nào đó vừa hét to lên giận dữ đến nỗi những cái cốc vại nằm bên trong
một cái tủ cũng rung lên. Rồi sự im lặng lại buông xuống; và rồi, đêm nối
tiếp đêm, và đôi khi vào đúng giữa trưa khi những đóa hoa hồng đẹp rạng
rỡ và ánh sáng rọi lên bức tường hình dáng rõ ràng của nó, dường như có
tiếng của một vật gì đó rơi đánh sầm xuống sự im lặng này, sự lãnh đạm
này, sự vẹn nguyên này.
[Một quả đạn đại bác nổ. Hai mươi hoặc ba mươi chàng trai tan xác ở Pháp,
Adrew Ramsay nằm trong số đó. Trời đất thương tình, anh chết ngay lập
tức.]
Mùa hè năm đó, những ai đã từng đi xuống thả bộ trên bãi biển và hỏi trời
biển rằng chúng đã thuật lại thông điệp gì hay chúng đã khẳng nhận viễn
cảnh nào phải cân nhắc xét suy giữa những dấu hiệu thông thường của tặng
vật thiêng liêng - ánh hoàng hôn trên biển, ánh bình minh xanh nhạt, trăng
lên, những con thuyền nổi lên trên vầng trăng, và lũ trẻ làm những cái bánh
bằng bùn hoặc chơi ném chọi nhau bằng những túm cỏ - có một cái gì đó đã
vượt khỏi sự hài hòa với cảnh thanh bình vui vẻ này. Chẳng hạn, sự xuất
hiện lặng lẽ của một con tàu màu xám tro, đến, rồi đi; có một vết nhơ màu
đỏ tía trên mặt biển êm đềm như thể có gì đó đã sưng phồng lên và chảy
máu một cách vô hình bên dưới. Cứ như thể các chỉ báo này khuấy động
những suy ngẫm siêu phàm nhất và dẫn tới những kết luận thuận lợi nhất
trong cuộc tản bộ của họ. Khó mà bỏ qua chúng; khó mà phủ nhận ý nghĩa
quan trọng của chúng trong cảnh vật, khó mà tiếp tục kinh ngạc thấy rằng
vẻ đẹp bên ngoài đã phản chiếu lại vẻ đẹp nội tâm như thế nào khi người ta
thả bước trên bờ biển.
Thiên nhiên có bổ sung thêm cho những gì con người đã đề ra? Nó có hoàn
thành cái mà anh ta đã bắt đầu không? Với sự tự mãn tương đương, nó nhìn
thấy sự bất hạnh của anh ta, sự hèn hạ của anh ta và sự đau đớn kinh khủng
của anh ta. Nhưng rồi có phải giấc mơ đó - về việc sẻ chia, về việc hoàn
thành, về việc tìm ra trong sự cô quạnh trên bãi biển một lời giải đáp - chỉ là
