TÔN TỬ TRUYỆN - Trang 138

nguy ngập. Vua nước Trịnh biết vị lão thần Chúc Chi Vũ là một nhà ngoại
giao lão luyện, có tài hùng biện, lại có gan, nên đã cử Chúc Chi Vũ xuống
khỏi thành lầu, đi thẳng đến trại quân Tần xin gặp Tần vương. Tần vương
đã tiếp kiến Chúc Chi Vũ. Chúc Chi Vu nói với Tần vương rằng: “Nước
Tần tham dự vào việc vây nước Trịnh, không biết là tại làm sao?”. Tần
vương nói: “Nước Tần tham dự chinh phạt nước Trịnh, là giúp nước Tấn
thảo phạt kẻ đã vong ân bội nghĩa, đó là một hành động chính nghĩa”. Chúc
Chi Vũ lại nói: “Với nước Tấn, nước Triệu quả là có điều thất lễ, nhưng đối
với nước Tần hùng mạnh thì lại dốc lòng kính phục, sùng bái hết mức. Tần
vương vẫn là một đấng minh quân hiền đức, nay lại giúp nước Tấn từ xa
mang quân đến đánh úp. Trịnh với Tần hai nước cách xa nhau muôn núi
ngàn sông, đánh Trịnh, sau khi mất nước Trịnh, thì nước Tấn sẽ chiếm lĩnh,
như thế nước Tấn sẽ hùng mạnh thêm. Tấn với Tần là hai nước láng giềng
của nhau, sau khi nước Tấn hùng mạnh rồi, đối với nước Tần há lại chẳng
phải là mối đe doạ chờ sẵn đó sao? Cho phép thần được nói thẳng, hành
động này của đại vương, chính là tự gọt chân mình, nước mình, làm sao
không khiến người ta lo lắng cho được? Tấn lại không phải là nước biết
điều tín nghĩa, nhớ chuyện xưa Tấn từng hứa cho Tần đất Tây Hà, sau rồi
lại tự nuốt lời hứa, điều binh khiển tướng, đe doạ đến an toàn của nước
Tần. Đại vương sáng suốt như thế sao lại có thể để một láng giềng như hổ
như sói thế? Theo ngu ý của thần, nước Tần tốt nhất là rút lui ngay ra khỏi
cuộc chinh phạt này, bãi binh quay về hướng Tây, như vậy nước Tần sẽ có
trăm cái lợi mà không có cái hại nào. Tần bãi binh rút về phía tây, Trịnh
nguyện làm nước bảo hộ cho Tần, sau này Tần tiến ra trung nguyên, có
phải lợi biết bao nhiêu không?” Những câu nói đó của Chúc Chi Vũ đã
thuyết phục được Tần vương, hai bên ngầm cam kết với nhau, chủ động rút
quân. Nước Tấn thấy Tần rút quân, Trịnh và Sở hai nước vẫn liên minh với
nhau, nước Sở tất cho quân tiếp viện, Tấn không còn sức một mình đánh
nhau với Sở, đành chịu bẽn lẽn cúp đuôi mà lui quân, cuộc vây Trịnh chẳng
đánh cũng tan.