Ngũ Tử Tư nói với Tôn Tử rằng Hạp Lư vào cung nước Sở, chiếm phi
tần thê thiếp của Chiêu vương làm của riêng mình, lại từng tuyên bố với
các tướng lĩnh rằng chiến tranh đã chấm dứt rồi, nên vua tôi mới dâm lạc xa
xỉ đến như thế. Tôn Tử nghe nói vậy, bất giác cau mày suy nghĩ, vẻ mặt
sững sờ. Chiến tranh đâu đã là chấm dứt, nước Việt rất có thể thấy Ngô
đánh Sở, trong nước bị sơ hở, sẽ đánh lớn sau lưng nước Ngô. Những nước
lớn mạnh như Tề Tấn, rất có thể cứu nước Sở đánh nước Ngô. Chư hầu
trong thiên hạ rất có thể cũng kéo đại quân đi hỏi tội rồi liên quan lại mà
đánh nước Ngô, như thế thì nước Ngô đang ở thế bị trăm người nhòm ngó,
riêng về mặt này mà nói, một cuốc chiến tranh tàn khốc với quy mô lớn còn
chưa nổ ra, làm gì có chuyện chấm dứt? Chưa nói tới chuyện chư hầu trong
thiên hạ, chỉ nói riêng nước Ngô và nước Sở, thì cũng mới chỉ là sự ngưng
nghỉ giữa chừng của một trận chiến đấu, trong sự bình lặng, đang âm ỉ một
cuộc chiến đấu khác khốc liệt hơn. Tôn Tử nói với Ngũ Tử Tư:
– Hiện nay, Sở Chiêu vương đang ở trong một vùng rừng sâu xa xôi cách
Tùy thành ba trăm dặm, đang ngày đêm đang lấy lại tinh thần, chỉnh đốn lại
quân ngũ, với ba vạn tinh binh sắp xếp lại lực lượng, quyết tâm đánh đuổi
quân Ngô thu phục đất nước.
Ngũ Tử Tư nghe thấy vậy, lấy làm lo sợ, hỏi:
– Những tin tức nguyên soái vừa nói, có đáng tin cậy không?
Tôn Tử thở dài sườn sượt nói:
– Điều đáng lo của quân ta, không phải là ở chỗ ba vạn quân địch mà là
ở chỗ sĩ khí của quân ta ngày một suy đồi. Lấy vũ lực đánh nhau để giành
thắng lợi, thực ra không khó lắm, cái khó nhất, là chinh phục được lòng dân
nước địch. Muốn thu phục được lòng dân, thì phải nghiêm khắc với ham
muốn của mình, không cướp bóc, không tranh giành, không gian dâm,
không chém giết, để cho dân được an cư lạc nghiệp. Thế mà ngày nay, Ngô
vương và chư tướng lại nhằm giữa lúc ngưng nghỉ của một trận chiến đấu,
để cho lợi ích và lòng ham muốn làm mờ lương tâm, tự ý làm càn, thực ra
là tự hủy hoại mình và làm những hành động tiếp tay cho địch vậy. Tôi vốn
không phải người nước Ngô, vì muốn giúp Ngô vương hoàn thành nghiệp
