đấng tối linh lại càng như thế! Cái cảnh yếu hơn người thì bi người ăn trong
xã hội loài người này còn diễn ra, thế tất sẽ đưa đến những cuộc chiến tranh
tàn khốc. Chiến tranh, con quái vật thần bí này, người đời ai cũng ghê tởm
căm ghét nó, chửi bới nó nguyền rủa nó, nhưng rồi chẳng ai có thể xa rời
nó. Mà nó đã tồn tại sờ sờ ra đó, thì ta không thể không đi nghiên cứu nó
thật kỹ xem sao. Với nhận thức như thế, Tôn Tử đã có một thái độ khẳng
định đối với những gì đeo đuổi hàng chục năm trời và kết quả của nó. Ông
không thấy áy náy và không yên trong lòng như những ngày gần đây nữa.
Đúng vậy, binh pháp là sự tổng kết của của chiến tranh, là công cụ chỉ đạo
chiến tranh, là một thứ vũ khí; bản thân chiến tranh là tiêu diệt địch, bảo
toàn lực lượng của mình, bởi vậy binh pháp không phải là là phương pháp
giết người, mà là phương pháp giảm bớt sự chém giết; không phải là dạy
người ta gây chiến tranh, mà là dạy người ta cách ngăn chặn, hạn chế chiến
tranh, không trách Khổng Tử cũng từng nói tư tưởng của ông và tư tưởng
của Tôn Tử “đường đi khác nhau nhưng cùng về một đích”. Thật vậy,
nghiên cứu binh pháp không thể tách rời việc nghiên cứu chiến tranh,
không thể tách rời sự nghiên cứu cách giết người, mới nghe thấy hai tiếng
“giết người”, xin chớ vội lảng tránh nó, thù ghét và nguyền rủa xua đuổi
nó. Ví dụ như mặt trời và nước, nếu xa rời chúng, sẽ không có thế giới của
màu xanh, không có mọi sinh linh và không có cả bản thân loài người. Thế
nhưng mặt trời và nước cũng có lúc có lỗi lầm, trên mặt đất năm nào cũng
có vùng hạn vùng lụt với diện tích khác nhau, nguy hại đến con người,
khiến cho sinh linh lầm than, thế nhưng có ai vì thế mà phủ nhận công to
lớn và giá trị bất hủ của nó? Nghĩ đến đây Tôn Tử rất lấy làm vững dạ cảm
thấy ấm áp trong lòng.
Một hôm, Tôn Tử lại đi câu cá ở bờ Thái Hồ, lúc này lòng ông cũng rộng
bao la, sâu thăm thẳm, lặng lẽ, xanh trong như nước Thái Hồ, bỗng có tiếng
vó vang tới ngày một gần thêm, và một người đến nơi tung mình xuống
ngựa. Đó là gia thần Diêm Cương mới ở nước Tề sang. Người gia thần đưa
cho Tôn Tử lá thư chính do cha ông tự tay viết. Trong thư bày tỏ hết tình
thương nỗi nhớ của cha đang sống xa con và niềm khao khát mong chờ của
