bước chân, thấy từ trong khe núi sâu bước ra một cụ già., tuổi tác có dễ đến
ngoài tám mươi, tay chống gậy, tóc bạc trắng, nhưng thân thể lại rất quắc
thước. Tề Hoàn công thấy vậy, rất lấy làm mừng rỡ, vội lên trước đón
đường cụ già vái dài một cái, hỏi:
– Xin hỏi lão trượng, đây là nơi nào ạ?
Cụ già nghe hỏi ngẩng đầu lên, nhìn Hoàn công một lượt từ chân lên đến
đầu, nghĩ ngợi một lát, rồi đưa tay lên vuốt râu, tủm tỉm cười đáp:
– Đây là khe núi Ngu Công!
Hoàn công bất giác ngớ người ra, mình thường đến chân núi này săn bắn,
chưa bao giờ nghe nói có khe núi Ngu Công, bèn lấy làm lạ hỏi:
– Cái tên nghe lạ quá, phải chăng có lai lịch gì đây.
Cụ già chợt lạnh mặt, thở dài nói:
– Thực chẳng giấu làm gì, người gọi là Ngu Công, chính là lão đây!
Tề Hoàn công cười vang, nói:
– Nghe lão trượng nói năng trôi chảy, cử chỉ lại đàng hoàng thế sao có
thể gọi là Ngu Công được ạ?
– Chuyện dài lắm, nói một câu khó hết… – Cụ già lại thở dài và kể lại
cho Hoàn công nghe những chuyện không may đã đến với mình.
Tổ tiên nhà lão vốn sống ở khe núi này, cuộc sống cũng có thể gọi là an
nhàn. Mấy năm gần đây, trong nhà có nuôi được con bò cái, cuối năm nó
sinh được một con bê, lão ra công săn sóc, con bê lớn rất mau và khoẻ. Một
hôm, lão mang con bê xuống chợ bán, mua về một con ngựa con, trên
đường về, đột nhiên bị một gã to khoẻ chặn ngang đường, hắn hằm hằm hỏi
lão, con bò cái và con ngựa này ở đâu ra, lão nói rằng: “Bò cái và ngựa con
đều là của tôi!”. Thằng cha ấy trợn mắt, lên bảo: “Nói láo, bò cái làm sao
đẻ được ra ngựa con! Con ngựa này rõ ràng là ngươi ăn trộm của nhà ta!”.
Không để lão nói gì thêm, hắn giật lấy con ngựa con và đi mất. Chuyện đồn
đại đi, xóm giềng đều cười lão là lão ngu, lan truyền đi mãi, mọi người bèn
gọi lão là Ngu Công – là ông ngu; lại do lão sống ở khe núi này lâu rồi, nên
