TÔTEM SÓI - Trang 359

nhìn thấy rễ cây hoa thược dược. Chúng rất giống sừng con cừu, lại giống
củ khoai lang lớn đầy những mấu. Thân cây hoa bị cắt cụt, chỉ còn lại vài
mầm non mới nhú. Mấy cái rễ to nhất đã được thả trong thùng sắt lớn, một
thùng chỉ thả được một rễ, trong thùng có cát ướt, bảo đảm rễ không bị héo.
Dương Khắc hỏi Hai Thuận: Đây có phải rễ cây thược dược? Hai
Thuận nói: Đúng, thược dược trắng, mọc trong núi, ở đâu thì không thể cho
cậu biết. Cách đây mấy hôm chở đi hơn nửa xe bán cho hiệu thuốc trên
thành phố. Dương Khắc không ngờ chỗ hơn nửa xe com măng ca Bao
Thuận Quý chở đi chỉ là một phần nhỏ, còn lại toàn bộ thược dược thiên
nga đã bị đám dân công đào sâu ba thước, lấy cả rễ. Những con người đã
không yêu quê mình thì khi đến nơi khác, họ dám phá sạch.
Dương Khắc trở về nhà, kể lại cho Trần Trận và Cao Kiện Trung
những điều mắt thấy tai nghe.
Trần Trận cũng tức đến nỗi không nói thành lời. Khi đã bình tâm trở
lại, cậu bảo Dương Khắc: Những điều cậu thấy là hình ảnh thu nhỏ mối
quan hệ mấy nghìn năm giữa hai dân tộc du mục và nông canh. Dân du
mục trở thành dân làm ruộng rồi quay về giết thảo nguyên. Cả hai đều bị
thương.
Dương Khắc không hiểu, hỏi: Làm sao cả hai đều bị thương? Vốn
cùng cội rễ, du mục quay về du mục, nông canh trở về nông canh có phải
yên ổn không?
Trần Trận trả lời lạnh nhạt: Trái đất bé tí ấy mà. Lịch sử nhân loại là
lịch sử giữa tước đoạt và bảo vệ không gian sinh tồn. Hoa Hạ kinh tế tiểu
nông tầm nhìn hạn hẹp, cả đời chỉ nhìn thấy mảnh đất bé tí dưới chân mình.
Chúng mình nếu không lên thảo nguyên, chắc cũng chỉ như ếch ngồi đáy
giếng, cứ cho mình ghê gớm lắm.
Bên ngoài có tiếng sủa của ba con chó lớn. Dương Khắc nói: Chắc
lão Vương đem trả con ngựa. Nhị Lang hung hăng đến nỗi lão không dám
xuống ngựa, gọi Dương Khắc ầm ĩ. Dương Khắc vội chạy ra nạt chó để lão
vào trong lều rồi mới tháo yên. Con ngựa mồ hôi ướt sũng, hơi bốc ngùn
ngụt, đệm lót yên cũng ướt mèm, toàn mùi mồ hôi. Dương Khắc giận dữ
mở cửa bước vào. Lão Vương trên người toàn mùi tỏi, mép bóng nhẫy,