TÔTEM SÓI - Trang 516

đến, nhà mới thịt một con. Món viên của Cao Kiện Trung ngon hơn của nhà
hàng trên huyện nhiều. Bảo Dương Khắc, Cao Kiện Trung cùng đến uống
rượu cho vui.
Buổi chiều, Cao Kiện Trung dạy Caxưmai làm món thịt cừu băm viên, mọi
người ăn uống ca hát. Ông già bỗng đặt bát xuống, hỏi: Binh đoàn nói từ
nay mục dân sẽ định cư để bớt ốm đau, đỡ vất vả. Các cậu thấy định cư có
tốt không? Người Hán các cậu chẳng phải rất thích xây nhà để ở đó sao?
Dương Khắc nói: Chúng cháu cũng không biết đã du mục hàng ngàn năm
có thể định cư được không? Cháu thấy hình như không được. Cỏ thảo
nguyên mỏng quá, sợ giẫm nát. Một khu lều trại, người và gia súc bất quá
chỉ trong vòng hai tháng là đã phải di chuyển. Nếu định cư, trong phạm vi
vài dặm chỉ một năm là biến thành bãi cát, nối liền các bãi cát thì thành sa
mạc chứ sao? Với lại chọn nơi nào để định cư? Khó đấy!
Ông già gật đầu, nói: Có lẩm cẩm mới tính chuyện định cư trên thảo
nguyên Mông Cổ. Người khu vực nông nghiệp không hiểu thảo nguyên,
nên thích định cư và bắt người khác cũng định cư như mình. Ai không biết
định cư thoải mái, nhưng dân du mục đời đời kiếp kiếp không định cư là do
Tăngcơli bảo phải như thế. Trước tiên nói về đồng cỏ, bốn mùa đồng cỏ
công dụng khác nhau. Đồng cỏ mùa xuân cho cừu đẻ, cỏ ngon nhưng mọc
thấp, nếu định cư tại đấy thì mùa đông bị tuyết phủ kín, cỏ sẽ chết hết, gia
súc ăn gì để sống? Bãi cỏ mùa đông cỏ mọc rất cao không sợ tuyết vùi,
nhưng nếu định cư tại đấy, ba mùa xuân hè thu gia súc ăn cỏ một chỗ, cỏ
cao thế nào được. Đồng cỏ mùa hè dứt khoát phải gần nước, nếu không gia
súc sẽ chết khát, nhưng gần nước thì phải ở trong núi, định cư ở đấy thì gia
súc chết rét hết. Đồng cỏ mùa thu trông vào hạt cỏ, nhưng nếu định cư ở
đấy thì qua mùa xuân và mùa hạ cỏ bị gặm sạch, mùa thu làm sao có hạt?
Đồng cỏ mỗi mùa đều có mấy cái dở, chỉ có một cái được. Du mục là tránh
cái dở, chọn cái hay của mỗi loại đồng cỏ. Nếu định cư ở một chỗ, tất cả
những cái dở ập tới, cái hay cũng chẳng còn, nói gì chăn với thả!
Trần Trận, Dương Khắc, Cao Kiện Trung gật đầu tán thành. Trần Trận thấy
định cư chỉ mỗi cái lợi trong việc nuôi sói, nhưng cậu không dám nói ra.
Ông già uống khá nhiều rượu, ăn bốn cái bánh nhân thịt, nhưng hình như