hang lớn hay nhỏ, dấu chân rái cá to hay bé, khi đặt thòng phải đúng mẹo là
quan trọng nhất. Lát nữa tôi vừa làm vừa dạy, cậu ngó cái là biết. Có điều
chỉ mình cậu biết thôi, đừng phổ biến cho bất cứ ai.
Trần Trận nói: Con xin hứa.
Ông già nói: Con ơi, còn nhớ phải nhớ điều này: Chỉ bắt rái cá đực và rái cá
cái không bận con nhỏ. Bắt được rái cá mẹ hoặc rái cá con là phải thả ngay.
Người Mông Cổ ta bắt rái cá hàng trăm năm nay mà vẫn có thịt rái cá ăn,
có da để bán, có mỡ để dùng, là do không dám phá hoại quy củ của tổ tông.
Rái cá cạn hủy hoại thảo nguyên, nhưng chúng rất có ích đối với người
Mông Cổ. Xưa kia, mục dân nghèo ăn thịt rái cá sống qua mùa đông. Rái cá
cạn đã cứu được bao nhiêu người nghèo, người Hán các cậu đâu có biết!
Hai con ngựa phóng nhanh trong cỏ thu rậm rạp, vó ngựa khua động những
con thiêu thân màu trắng, nâu và phấn hồng, những con côn trùng màu
xanh lá cây, màu vàng, ba bốn con chim én bay lượn trên đầu hai người,
thưởng thức bữa tiệc côn trùng do vó ngựa đem lại. Hai con ngựa chạy vài
chục dặm, những con én cũng bay theo vài chục dặm, khi những con này đã
no, những con khác lại sung vào đội ngũ những con trước.
Ông già Pilich dùng cây mã bổng trỏ mấy mỏm đồi trước mặt, nói: Đây là
Núi Rái Cá của thảo nguyên Ơlôn. Rái cá ở đây nhiều, to con, mỡ dày, bộ
da tốt. Đây là núi vàng núi bạc của đại đội ta. Phía nam và phía bắc còn hai
quả Núi Rái Cá nhỏ nữa, rái cá ở đây cũng không ít. Mấy hôm nay các gia
đình đều đến đây. Rái cá năm nay dễ bắt.
Trần Trận hỏi: Vì sao?
Ông già mắt đượm buồn, thở dài: Sói ít đi thì rái cá rất dễ bị tròng cổ. Sói
mùa thu béo được nhờ ăn thịt rái cá, sói không béo không qua nổi mùa
đông. Sói bắt rái cá cũng chỉ bắt con to không bắt con nhỏ, do đó năm nào
cũng có rái cá ăn. Trên thảo nguyên, chỉ mục dân Mông Cổ và sói Mông
Cổ mới hiểu những quy củ trên thảo nguyên là do Tăngcơli định đoạt.
***
Hai người tiếp cận Núi Rái Cá, bỗng phát hiện hai chiếc lều hình cánh
buồm bằng vải bạt dựng bên khe suối, bên ngoài lều khói bếp bay lên, bên
cạnh có một cỗ xe lớn và một xe chở nước. Tình hình có vẻ nơi tạm trú của