Gabriel Garcia Márquez
Trăm năm cô đơn
Dịch giả: Nguyễn Trung Đức
Nhân vật và thông điệp
Thành công của Gacxia Macket trong việc tạo ra một không gian và thời
gian nghệ thuật như trên đã mở ra một khả năng to lớn trong việc xây dựng
các nhân vật có cá tính. Chúng ta dễ dàng nhận ra những nhân vật trong
Trăm năm cô đơn là những nhân vật siêu mẫu, tức là những con người phi
thường, dị hợm và quái dị. Nhờ tính chất siêu mẫu nầy, các nhân vật trong
Trăm năm cô đơn đã gây hào hứng cho độc giả để rồi mãi mãi đọng lại
trong tâm trí bạn đọc. Quả vậy, trong Trăm năm cô đơn có khoảng sáu
mươi nhân vật, kẻ cả chính lẫn phụ. Nhân vật nào cũng có cá tính rất sông
động trước mắt chúng ta. Thành công này có được là nhờ Gacxia Macket
đã vận dụng và nâng cao thủ pháp xây dựng nhân vật của truyện kể dân
gian: chỉ chấm phá đôi nét còn nhường chỗ cho trí tưởng tượng của người
đọc người nghe. Tuỳ từng nhân vật cụ thể, ông thấy cần nhấn mạnh nét cá
tính nào thì ông tập trung miêu tả những biểu hiện của cá tính ấy. Cần phải
làm nổi bật tư chất thị dân của Piêtrô Crêspi thì ông miêu tả và chỉ miêu tả
cái bàn tay có nước da mai mái xanh của anh ta. Cần làm nổi bật trái tim
yêu rạo rực của Pila Tecnêra, Gacxia Macket luôn nhấn mạnh đến cái mùi
khen khét phả ra từ nách ả, đến cái tiếng cười khanh khách của ông như
tiếng gù cù cù rục của con bồ câu. Cần làm nổi bật tư chất rầu rĩ của đại tá
Aurêlianô Buênđya ông nhấn mạnh tiếng khóc từ trong bụng mẹ của đại tá.
Cần làm nổi bật tư chất trác táng, đam mê rượu chè và hội hè của Aurêlianô
Sêgunđô ông nhắc đi nhắc lại nhiều lần cái câu nói đầy khẩu khí của anh ta:
"Hỡi những con bò cái hãy dạng háng ra kẻo cuộc đời ngắn ngủi lắm" v.v…
và v.v…
Như vậy chúng ta thấy mỗi nhân vật được khu biệt hoá với các nhân vật
khác bởi chỉ một hoặc vài ba điểm. Trong nhiều trường hợp, những đặc
điểm này được phóng đại đến mức quái dị như những chiếc mặt nạ. Và do
đó nhân vật trở thành siêu mẫu gây ấn tượng sâu sắc trong người đọc.
Chúng ta không thể quên được Babilônia, anh thợ cơ khí của Công ty chuối
