TRĂM NĂM CÔ ĐƠN - Trang 164

thì các sĩ quan ở Macônđô nhận được những thông báo tin cậy về một cuộc
đình chiến do hai bên thương lượng tất yếu sẽ xảy ra. Vào đầu tháng tư, có
một sứ giả tin cậy đến ra mắt đại tá Hêrinênđô Mackêt. Vị này khẳng định
với đại tá rằng các lãnh tụ đảng đã bắt liên lạc với các tư lệnh quân khởi
nghĩa ở nội địa, và đã sẵn sàng ký một hiệp định đình chiến với điều kiện
chính phủ che phái Tự do ba ghế bộ trưởng, một số đại biểu tối thiểu trong
nghị viện, và sẽ khoan hồng chung cho những nghĩa quân đã hạ súng. Vị sứ
giả mang theo một mệnh lệnh hết sức bí mật của đại tá Aurêlianô Buênđya,
người không tán thành các điều khoản của hiệp định.
Đại tá Hêrinênđô Mackêt cần phải chọn năm người tốt nhất và chuẩn bị để
trốn ra nước ngoài. Mệnh lệnh này đã được thực hiện trong thời hạn ngắn
nhất. Một tuần trước khi bản thỏa ước được loan báo, và trong lòng khí hỗn
độn những tin đồn khác nhau, đại tá Aurêlianô Buênđya và mười sĩ quan
tin cậy nhất của chàng, trong đó có đại tá Rôkê Cacnixêrô, lặng lẽ trở về
Macônđô vào lúc quá nửa đêm, giải tán quân đội, chôn giấu vũ khí, đất bỏ
các tài liệu. Vào lúc trời hửng sáng, cùng với đại tá Hêrinênđô Mackêt và
năm người dưới quyền chàng, bọn họ đã rời khỏi làng. Đó là một chiến
dịch được thực hiện rất nhanh chóng và bí mật đến mức Ucsula không hay
biết gì cho đến giờ chót khi có người gõ nhẹ lên cửa sổ phòng ngủ của cụ
và thầm thì nói: "Nếu cụ muốn nhìn thấy đại tá Aurêlianô Buênđya thì xin
mời cụ ra ngay cửa ạ". Ucsula vùng dậy, mặc nguyên quần áo ngủ, bước ra
cửa, và hầu như cụ mới chỉ kịp nhận ra tiếng vó ngựa của đoàn người đang
lặng lẽ phi ra khói làng cuốn theo đám bụi mù mịt. Chỉ đến ngày hôm sau
cụ mới được biết Aurêlianô Hôsê đã đi cùng cha mình.
Mười ngày sau kể từ khi một thông cáo chung giữa chính phủ và phái đối
lập được công bố báo tin đình chiến, đã có những tin tức về cuộc vũ trang
nổi dậy đẩu tiên của đại tá Aurêlianô Buênđya ở biên giới phía đông. Các
lực lượng của chàng, không những ít quân lại còn trang bị kém, đã bị đánh
tan tác chỉ trong thời gian không đầy một tuần. Nhưng trong suốt cả năm
ấy, trong lúc phái Tự do và phái Bảo hoàng cố gắng làm cho đất nước sống
trong sự hoà giải thì chàng mưu tính bảy cuộc nổi dậy. Một đêm nọ, từ một
chiếc tàu chàng nã pháo vào thành phố Riôacha, và đội tuần tra đã phải dậy