lẫn lộn cho cả hai bên tham chiến, đến nỗi khó mà có thể xác định thắng bại
một chiều.
Dầu sao, Mậu Thân quả cũng là một đột biến quan trọng làm thay đổi toàn
bộ cục diện chiến tranh. Mỹ nhìn thấy rõ cái bất lợi của chiến tranh cục bộ
nên lại tìm cách xoay về chiến tranh uỷ nhiệm. Đó là kế hoạch rút quân từ
từ của Nixon, đi đôi với mức độ Việt hoá chiến tranh. CS cũng thấy rõ sai
lầm trong việc đốt giai đoạn khi tình hình chưa đủ chín mùi. Hậu quả là bị
tổn thất quá nặng nên CS bị buộc phải hạ cường độ chiến tranh xuống một
bực.
Để hiểu rõ vấn đề này hơn, chúng ta cần trở ngược lại nguyên tắc tiến hành
chiến tranh nhân dân. Trong chiến tranh nhân dân, tuỳ theo dân số quy tụ
và địa thế, CS chia mặt đất ra làm ba vùng để tiện vận dụng; vùng nông
thôn đồng bằng, vùng nông thôn rừng núi và vùng thành thị. Nhưng trong
quy định chiến lược, CS thường chỉ đề cập tới nông thôn và thành thị. Trên
đại thể, chiến tranh nhân dân phát khởi từ nông thôn và lấy nông thôn bao
vây thành thị. Nhưng đến giai đoạn kết thúc, quân giải phóng lại phải làm
ngược lại như lời Mao Trạch Đông đã nói trước hội nghị Trung Ương Đảng
CS Trung Quốc ngày 5 tháng 3 năm 1949 tại Hà Bắc “Từ 1927 tới bây giờ,
nông thôn là vùng hoạt động chủ yếu của ta; lực lượng ta tập trung ở nông
thôn, ta dùng nông thôn bao vây thành thị để sau đó chiếm thành thị. Thời
kỳ áp dụng phương thức hoạt động ấy nay đã chấm dứt. Từ nay, bắt đầu
thời kỳ từ thành thị xuống nông thôn, lấy thành thị lãnh đạo nông thôn.
Trọng tâm hoạt động của đảng ta cũng dời từ nông thôn lên thành thị. Ở
miền Nam, giải phóng quân đánh chiếm thành thị trưóc, rồi mới toả xuống
nông thôn sau .”
Điều này cho thấy Võ Nguyên Giáp không hề đi ngược lại chiến lược Mao
Trạch Đông. Điểm khác biệt duy nhất là thời cơ 1949 ở Hoa Lục và thời cơ
1968 ở miền Nam VN. Ước tính sai lầm về mức độ chín mùi ở VN cũng là
sai lầm cơ bản của toàn bộ cuộc tổng công kích.
