kỹ nghệ.Còn các hoạt động trung bình khác thì càng không thiếu những
tiệm chạp phô, những đại lý nhu yếu phẩm, những tiệm cầm đồ, cho vay,
tiệm ăn, tiểu công nghệ, v..v…, chỉ những Tàu là Tàu. Có thể nói khắp
Đông Nam Á, chỗ nào có thị trấn là có người Tàu. Từ những cơ sở thương
vụ lớn lao có tầm mức quốc tế ở Manila đến những quán cóc ở một thị trấn
heo hút như Nam Tha tại Thượng Lào, những bảng hiệu Tàu cũng đều thấy
dựng lên ngạo nghễ.
Về số Hoa kiều ngày nay tại mỗi quốc gia, khó mà có được bảng kiểm kê
chính xác, nhất là từ khi Đông Nam Á đồng loạt tung ra những đạo luật hạn
chế Hoa kiều nhập nội và địa phương hoá Hoa kiều thổ sinh.
Tại Phi-Líp-Pin, tới cuối thế kỷ 19, cũng là cuối thời kỳ Tây Ban Nha đô
hộ, tổng số Hoa kiều chưa tới 40.000. Nhưng sang thế kỷ 20 tới gần thế
chiến II, con số này đã tăng lên gấp10 lần. Ngày nay, người ta ước lượng
tổng số Hoa kiều vào khoảng 600.000, nghĩa là 2% dân số Phi.
Tại Việt Nam, trong những năm đầu thế chiến II, tổng số Hoa kiều chỉ có
vào khoảng từ 320.000 tới 420.000; riêng tại Nam Kỳ, Hoa kiều đã tập
trung đông đảo nhất và chiếm tới 75% toàn số. Nhưng từ khi chiến tranh
Đông Dương bùng nổ, Hoa kiều đã lợi dụng chính sách bỏ ngỏ của Pháp ào
ạt đổ vào Sài Gòn để khai thác chiến tranh, nhất là từ 1946 đến 1948. Sau
hiệp định Genève, số Hoa kiều ở Việt Nam được ước tính vào khoảng
900.000, nghĩa là chiếm tới 7% dân số
.
Tại Kampuchea, theo thống kê 1955, tổng số Hoa kiều là 270.000 người,
nghĩa là vào khoảng 5,5% dân số. Tuy nhiên, thống kê này đã không kể đến
số người lai, mặc dầu trên thực tế số người lai ấy vẫn tự coi là người Tàu.
Cũng như ở Việt Nam, người Tàu di cư vào đông đảo nhất trong những
năm đầu chiến tranh Đông Dương và cũng qua ngã Sài Gòn. Hiện nay,
người Tàu ở Kampuchea gồm tổng cộng ít ra là trên nửa triệu, nghĩa là
chiếm tới 7% dân số.
Tại Indonesia, cuối thế kỷ 19, người Tàu có độ 200.000. Đến năm 1930 số
