lại uy thế ở Đông dương. De Gaulle đã vạch ra phương thức tiến hành việc
tạo lại địa vị bằng cách trung lập hóa Đông Dương – thực chất là vận động
Đông Dương bỏ Mỹ, Nga, Tàu để theo Pháp- mà bước đầu là một Hội Nghị
Nhân Dân Đông Dương do Sihanouk, đàn em trung thành nhất của Pháp,
triệu tập.
CS Việt đã tỏ ra rất hoan nghênh đề nghị của Sihanouk, phần vì đang cần
lấy lòng ông hoàng dễ bốc đồng này để tiếp tục sử dụng lãnh thổ
Kampuchea làm hành lang thâm nhập vào Nam Việt Nam và làm hậu cứ an
toàn, phần vì biết rõ sẽ chi phối được hội nghị. Sihanouk và các phe nhóm
thân Pháp ở Đông dương không phải là đối thủ của CS trong một hội nghị
chính trị như vậy.
Hội Nghị Nhân Dân Đông Dương đã được triệu tập sơ bộ ngày 14 tháng 2
năm 1965 và chính thức họp từ ngày 1 đến ngày 9 tháng 3 năm 1965 tại
Phnom Penh. Thành phần tham dự hội nghị được mời theo tiêu chuẩn
“đoàn thể nhân dân” chứ không phải chính quyền. Tuy nhiên danh sách các
đoàn thể dự hội nghị lại do chính quyền Kampuchea, chính quyền Bắc Việt
và Mặt trận Lào Yêu nước (CS Lào) đưa ra
Kết quả hội nghị cho thấy có sự thắng thế rõ rệt của CS Việt trong việc lèo
lái các phái đoàn. Nghị quyết của hội nghị không nêu ra một hình thức kết
khối Đông Dương nào ngõ hầu thỏa mãn được cao vọng Sihanouk, cũng
không nói đến vấn đề trung lập hóa Đông Dương theo đề nghị của De
Gaulle
. Sau hội nghị, Sihanouk đã không giấu giếm nỗi bất bình về sự
khuynh loát của CS Việt. Ông ta cho rằng CS Việt có những ảnh hưởng rất
nguy hiểm và là kẻ thù ngầm của dân tộc Khmer. Nỗi bất bình ấy đã làm
cho Sihanouk không còn tích cực trong việc kết nhóm Đông Dương mấy
năm sau đó nữa.
Nhưng từ đầu năm 1970, sau khi bị lật đổ và phải lưu vong sang Hoa Lục,
Sihanouk lại nghĩ đến hình thức liên kết Đông Dương để làm chỗ tựa vượt
