CHƯA ĐỖ ÔNG NGHÈ ĐÃ ĐE HÀNG TỔNG
Thầy đồ Ngọa nhà nghèo nhưng học giỏi nức tiếng. Cả trên thiên đình,
Ngọc Hoàng cũng biết tài và mừng thay. Ngọc Hoàng cho ông Nam Tào mở
sổ hạ giới ra chấm khuyên nốt son tròn đánh dấu… năm ấy… năm ấy… thầy
đồ Ngọa đỗ tiến sĩ… năm ấy làm quan thượng thư…
Chẳng bao lâu cả làng quê thầy đồ Ngọa, các thần thành hoàng làng,
thần đền, thần bến rồi thần đất, vua bếp, ông hà bá dưới sông cũng biết tin
vui lớn ấy của thầy đồ Ngọa. Bước đường võng lọng, ngựa xe, ơn vua lộc
nước sênh sang của nhà thầy đồ hay chữ đương đợi cả ngoài ngõ. Thế mới
hay trên trời hay dương gian chẳng gì kín đáo được, mà đâu cũng có tiếng
đồn thổi, thật là dứng mạch vách tai
.
Hàng ngày, thầy đồ Ngọa đi nghe bình văn thường sang đò qua cửa đền
thờ thần Cửa Sông. Thần Cửa Sông có ý tứ cung kính, lễ phép với người sắp
có danh tiếng. Thầy đồ đi ngoài cổng đền, thần ngồi trên ngai ở hậu cung
che bức màn điều, ở trong thần đã đứng dậy, chắp tay cho đến lúc thầy đồ đi
khỏi cái bia hạ mã.
Nửa đêm, ông từ giữ đền được thần báo mộng:
– Ngày mai có quí nhân đến đền ta, ông từ phải quét tước sạch sẽ rồi
lên đèn, thắp nhang. Quí nhân qua đò, ông từ nhớ ra bảo người chèo đò trải
chiếu hoa để quí nhân ngồi.
Hôm sau, ông từ làm cẩn thận mọi việc như lời thần dặn. Suốt ngày
chẳng thấy ai đến. Mãi buổi chiều mới có thấy đồ Ngoạ gầy leo khoeo, cái
áo dài nâu vắt vai, chiếc khăn lượt tụt xuống quàng cổ. Thầy đồ bước liêu
xiêu, không biết ông thầy đồ đương đói hay thầy đồ đã làm chén rượu ở đâu
bây giờ từ dưới đò lên vào cửa đền nghỉ chân. Một lát, đứng dậy đi. Ông từ
cũng không để ý. Ông còn đương ngóng quí nhân, như lời thần đã bảo.
Nhưng mà đến đêm cũng chẳng thấy ma nào đi qua.
