TRĂNG HUYẾT - Trang 1004

Joseph bảo người tài xế chở anh tới khách sạn rồi nói anh ta chờ trong khi
anh mang túi đồ ngủ qua đêm lên nhận phòng. Sau cùng, Joseph trả tiền
cho người tài xế khi anh ta thả anh xuống bên cạnh chiếc cầu nhỏ bằng đá
bắc qua hào sen bên ngoài cửa Thượng Tứ, lúc mặt trời đang lặn. Nhìn
những con đường xanh bóng cây và nhà cửa bên trong Kinh thành, Joseph
thấy lòng dịu lại. So với thành Bắc Kinh khô khan đầy nắng gió thì thành
nội Huế thơ mộng, sinh động và có hơi người vì dân chúng ăn ở đi lại đông
đúc, nhà cửa khi leo lên gần bờ thành, khi núp bóng trong những vườn cây
rậm rạp. Joseph khấp khởi mừng, nghĩ rằng dù sao lần này mình cũng sẽ
được đặt chân vào Tử cấm thành u tịch. Nhưng qua cửa Hiển Nhân, vào
hẳn bên trong Đại Nội và nôn nóng đi vòng ra mé sau điện Thái Hòa,
Joseph bàng hoàng khi thấy những thâm cung huyền bí bốn mươi ba năm
trước từng hiện lên thấp thoáng trong đôi mắt mê mẩn và tò mò của cậu bé
mười lăm tuổi, nay chỉ là hoang tàn bình địa.
Tử cấm Thành không còn thành nữa. Vườn Thượng uyển đằng xa kia lồ lộ
trên cao như sân khấu trống trơn của một vận động trường điêu tàn mà
khán giả chỉ là hàng chục luống rau tím, bụi cải vàng lay lắt trong gió
hoàng hôn. Hầu hết miếu đền cung điện chỉ còn trơ lại nền. Kể cả lầu Kiến
Trung, nơi tháng 8.1945, đại diện địa phương của Việt Minh long trọng
cam kết với hoàng đế Bảo Đại là sẽ giữ gìn đền miếu lăng tẩm của nhà
Nguyễn. Đó đây ngả nghiêng vài di tích như những trang thờ bằng gạch
xanh biếc màu rêu, nằm xiêu lệch làm dấu mốc cho các vườn rau hay mấy
vạt cỏ hoang.
Trên mỗi nền đất hoang giờ đây có cắm tấm bảng, bằng ba thứ tiếng Việt,
Pháp và Anh, đề tên cung điện và ghi thêm rằng tháng Hai năm 1947, khi
mặt trận Huế vỡ, Việt Minh giật sập bằng chất nổ trước khi họ rút khỏi cố
đô, bắt đầu cuộc tiêu thổ kháng chiến chống Pháp nơi đồng ruộng. Cũng
may còn lại vài ba đền đài. Riêng Điện Thái Hòa không hiểu sao họ chỉ
chất củi đốt nên lính Pháp vào cứu kịp. Hay là Cộng Sản cũng sợ làm kinh
động long mạch, nơi giao hòa của Thanh long và Bạch hổ. Thở đều một lát
cho những xúc cảm ấy lắng xuống, Joseph tiếp tục một mình đi bộ loanh
quanh trên sân Đại Triều Nghi để thấm thía vẻ sâu thẳm của Ngọ Môn dưới