xuất hiện giữa hai mẹ con và sẽ chẳng bao giờ tháo gỡ nổi cái đó. Joseph
cảm thấy cô độc, không gì bù đắp nổi, và người phụ nữ đang ngồi bên cạnh
cậu đột nhiên có vẻ là một người hoàn toàn xa lạ.
Thỉnh thoảng, hai mẹ con lại bắt gặp những đám dân quê An Nam gồng
gánh đi lại xuôi ngược không ngừng giữa chốn phố chợ và đồng ruộng hoặc
túa ra từ những đình làng hay chùa chiền nhỏ bé. Joseph cảm thấy những gì
xảy ra đã, bằng cách nào đó, đang từ từ ràng buộc cậu dính chặt mãi mãi
vào xứ sở đẹp kỳ lạ, nóng như thiêu như đốt này và về mọi mặt, quá đổi xa
lạ với cậu.
Những hình ảnh quẫn bách mấy ngày vừa qua bắt đầu chỗi dậy trong tâm
trí Joseph. Thêm lần nữa cậu thấy gã tây thuộc địa tàn nhẫn vung roi quất
tới tấp mấy người tù đang khuỵu xuống giữa càng xe kéo chở đá thải tại Sài
Gòn. Cậu nhớ lại cảm giác kinh hoảng khi tưởng rằng mình đang thấy cảnh
tượng các cu-li bị tàn sát, nằm chết la liệt trên bến cảng bên sông Sài Gòn
lúc con tàu chở gia đình cậu sắp cập bến. Cậu nghe thêm lần nữa tiếng
huỵch của chiếc Citroešn húc trúng bụng thằng bé nhà quê trên đường lên
trại săn.
Niềm hưng phấn Joseph cảm thấy hôm kia trong cuộc phiêu lưu quá hấp
dẫn với cô gái Mọi lúc này bỗng dường như làm cậu hổ thẹn. Cậu bắt đầu
tự hỏi phải chăng thái độ nghênh ngang quá đáng của mình sau đó chính là
nguyên cớ trực tiếp đưa tới tình thế mẹ và cậu đột nhiên lâm phải hiểm
nguy nơi đồng cỏ. Cậu khẳng định rằng chính thái độ nghênh ngang ấy đưa
tới cái chết của ba con trâu rừng bất hạnh.
Trước khi hai mẹ con rời trại săn, Joseph thấy da của con trâu đực và con
trâu cái bị lóc sạch sự sống, treo tựa mấy miếng giẻ rách đen đủi rũ rượi
trong lều sấy, máng kế bên là những chiếc sọ không mắt, trắng hếu của
chúng. Và bỗng dưng cậu cảm thấy phiền muộn với ý nghĩ rằng mình chính
là kẻ chịu trách nhiệm.
Chỉ mới hôm qua thôi, những con vật đường bệ ấy còn vễnh sừng nối đuôi
nhau đi không chút nghi ngại qua đồng cỏ cao với dự tính cả bầu đoàn sẽ
đến một chốn im mát nào đó, sung sướng đằm mình bên nhau dưới một
vũng nước hoang dã trong cái nóng ban ngày. Thế rồi theo cơn bốc đồng