TRĂNG HUYẾT - Trang 332

với nhiều đồng chí khác để bảo đảm rằng những lý thuyết hiện đại cực kỳ
ưu việt của Marx và Lênin, hơn hẳn và khống chế các ý tưởng lạc hậu của
Khổng tử.
Lan thấy cha ngẩng đầu. Vẻ mặt ông đột nhiên đau đớn và buồn thảm hơn
giận dữ. Trong một lúc Trần văn Hiếu nhìn lần lượt từng đứa con trai của
mình. Rồi ông nói với giọng trầm tĩnh:
- Không có gì nguy hiểm hơn việc hoàn toàn phủ định quá khứ. Ngày nay,
hoàng đế vẫn còn quan trọng như một trọng điểm biểu tượng cho nền văn
hoá của chúng ta và một đặc điểm của dân tộc chúng ta. Nếu muốn quốc
gia của chúng ta tồn tại, chúng ta phải phối hợp cái tốt nhất trong những lý
tưởng có tính tín ngưỡng của chúng ta với cái tốt nhất trong những lời
giảng dạy khoa học mới của phương tây. Chúng ta phải hoà hợp những cái
cũ với những cái mới và để cho quá khứ và hiện tại gặp gỡ nhau một cách
cân bằng. Kim ạ, con đang bị lôi kéo bởi những lời nói huênh hoang rỗng
tuếch và phóng túng của cậu Lật con. Cậu ấy bị ám ảnh bởi các tư tưởng
ngoại lai - nhưng nếu chúng ta để mặc cho lương tri dân tộc bị nhận chìm
trong đại dương các kiến thức ngoại lai, chúng ta sẽ đánh mất quốc túy và
đặc biệt quốc hồn.
Vị quan dùng một từ ngữ An Nam đầy xúc động: “quốc hồn”, để diễn tả
linh hồn đất nước với sự trân trọng và đầy âm vang:
- Chúng ta lúc nào cũng giữ truyền thống của mình dù nhiều phen bị mất
độc lập - ban đầu vào tay Trung Hoa và bây giờ vào tay Pháp. Con thừa
biết rằng người ta không thể sống nếu mất linh hồn thì dân tộc cũng thế.
Với quốc hồn, dân tộc sống theo chiều dọc, vượt thời gian và không gian,
làm một cùng hương linh tổ tiên và khí hùng sông núi. Nếu con và cậu Lật
hy sinh “quốc hồn” cho chủ nghĩa bôn-sê-vích để đổi lấy độc lập thì sau đó
con sẽ thấy không tồn tại một dân tộc thật sự để cho mình làm hồi sinh.
Trong Cuộc Khủng Bố Đỏ năm 1931 tại bắc Trung Kỳ, các “bạn” của con
phạm những hành động hung ác. Khi giới hạn con người trong quan hệ
kinh tế và chính trị, tại chỗ và nhất thời, các “bạn” ấy đã phủ nhận cuộc
sống tâm linh. Tiếp tục hành động theo quan điểm không tưởng đó sẽ làm
hư hoại tình tự và đạo lý của dân tộc vì khiến người dân chỉ còn quan hệ