cuối cùng chỉ có mặt bốn cận thần nội cung, hoàng đế Bảo Đại ra hiệu cho
quan nghi lễ đại thần đốt trầm rồi thắp nhang đưa cho mình. Ông cầm lên
nắm nhang, vái ba vái và quì xuống, lâm râm cáo yết liệt tiên đế về dự tính
thoái vị. Sau khi đê đầu xuống chiếu bốn lần, ông đứng dậy và vái ba vái.
Thay vì trao nắm nhang cho quan chấp sự, ông đích thân lần lượt cắm từng
cây nhang vào lư hương trên bảy án thờ. Rơm rớm nước mắt, không biết vì
xúc động hay vì không quen nhang khói, ông đưa lưng bàn tay lên chà xát
đôi mắt. Lòng âm thầm tự hỏi phải chăng đây là lần cuối được làm lễ tại
tôn miếu của các đấng tiên vương.
Bước ra khỏi Thế Miếu, nhà vua tần ngần đứng nhìn chín cái đỉnh đồng
chạm hình mặt trời, mặt trăng, núi sông hoa cỏ, các giống động vật, thực
vật và đồ binh khí, xe thuyền của nước Việt. Mỗi cái đỉnh lấy chữ trong
miếu hiệu của một tiên vương. Cửu đỉnh tượng trưng cho tính chính thôáng
của thiên mệnh. Sức nặng của chúng tượng trưng cho trường trị. Đưa tay rà
theo lưng chiếc đỉnh chạm hình núi sông, nhà vua hít vào thật sâu và tự hỏi,
lúc này câu “Hoành sơn nhất đái vạn đại dung thân” chẳng còn linh
nghiệm, liệu rằng Ất Dậu năm nay có ứng với câu “Thân Dậu niên lai kiến
thái bình” không, hay lời sấm ấy mãi mãi chỉ là nỗi hoài mong để làm
nguôi ngoai những điêu linh của một dân tộc mấy trăm năm nay sống trong
chia lìa, loạn lạc?
Hoàn tất lễ cáo yết, Bảo Đại quay về lầu Kiến Trung trong Tử cấm thành. Ở
đó cùng hoàng hậu Nam Phương và thái tử Bảo Long, ông ngồi cho bốn
cận thần làm lễ cáo biệt như một thể thức bày tỏ lòng trung quân sau cùng,
thay mặt “văn võ bá quan” lúc này hoang mang lo sợ tới độ không dám đặt
chân vào Đại Nội. Hoàng đế cố giữ nét mặt thản nhiên trong khi hoàng hậu
có vẻ cảm động rơm rớm nước mắt. Nhìn viên Tổng lý ngự tiền văn phòng
Phạm Khắc Hòe cúi mình vái thật thấp Ngài Ngự rồi Ngài Hoàng trong khi
Nam Phương không muốn ngó thẳng mặt kẻ vái biệt mình, Bảo Đại tự hỏi
không biết họ Phạm kia là người thành tâm với vận nước hay chỉ là kẻ đón
gió.
Qua những lần đi lại như thoi đưa với Việt Minh, suốt mười ngày nay họ
Phạm dai dẵng thúc giục đức vua thoái vị, trao quyền cho Mặt trận Việt