TRĂNG HUYẾT - Trang 539

được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc.
Mắt Hồ Chí Minh rời xấp giấy, ngước nhìn lên và trong một khoảnh khắc
phù du, bắt gặp ánh mắt của Joseph. Rồi ông nhìn xuống đám đông:
- Lời bất hủ ấy ở trong bản Tuyên Ngôn Độc Lập năm 1776 của nước Mỹ...
Đằng sau Joseph và viên đại tá, Hawke thấp giọng dịch lại rồi há hốc
miệng:
- Sao, nhị vị khoái chí không? Ông ta còn trưng dụng luôn cả bản Tuyên
Ngôn Độc Lập của chúng ta để dùng vào việc riêng của mình.
Hồ Chí Minh tiếp tục:
- Bản Tuyên Ngôn Nhân Quyền và Dân Quyền của Cách Mạng Pháp năm
1791 cũng nói: Người ta sinh ra tự do và bình đẳng về quyền lợi và phải
luôn luôn được tự do và bình đẳng về quyền lợi... Đó là những lẽ phải
không ai chối cãi được. Thế mà hơn tám mươi năm nay, bọn thực dân Pháp
lợi dụng lá cờ tự do, bình đẳng, bác ái, đến cướp đất nước ta, áp bức đồng
bào ta...
Đám đông vang dậy tiếng gào thét đồng tình. Hồ Chí Minh nhẫn nại chờ
cho tới khi tiếng gào thét lắng xuống. Rồi ông tiếp tục cất tiếng, giọng thỉnh
thoảng run run xúc động:
- Về chính trị, chúng tuyệt đối không cho nhân dân ta một chút tự do dân
chủ nào. Chúng thi hành những luật pháp dã man. Chúng lập ba chế độ
khác nhau ở Trung, Nam, Bắc để ngăn cản việc thống nhất nước nhà của ta,
để ngăn cản dân tộc ta đoàn kết... Về kinh tế, chúng bóc lột dân ta đến
xương tủy, khiến cho dân ta nghèo nàn, thiếu thốn, nước ta xơ xác, tiêu
điều... Chúng cướp không ruộng đất, hầm mỏ, nguyên liệu. Chúng lập ra
nhà tù nhiều hơn trường học. Chúng thẳng tay chém giết những người yêu
nước thương nòi của ta. Chúng tắm các cuộc khởi nghĩa của ta trong những
biển máu. Chúng ràng buộc dư luận, thi hành chính sách ngu dân...
Hồ Chí Minh cất cao giọng thành tiếng thét phẫn nộ khi ông đọc tới đoạn
cuối bản liệt kê tội ác của Pháp, và đám đông khổng lồ hưởng ứng bằng
tiếng gào la giận dữ.
- Mùa thu năm 1940, phát-xít Nhật đến xâm lăng Đông Dương để mở thêm
căn cứ đánh Đồng Minh, thì bọn thực dân Pháp quì gối đầu hàng, mở cửa