TRĂNG HUYẾT - Trang 812

- Tôi đã bỏ ra hàng giờ lui tới chùa Xá Lợi và một hai ngôi chùa khác nhỏ
hơn, trò chuyện với mấy hoà thượng cao niên, những vị không có ý tìm gặp
các nhà báo phương tây. Một vị nói với tôi rằng tại Việt Nam, việc tự sát để
cúng dường không bao giờ bị xem là một hành động tuyệt vọng. Theo
truyền thống, đó là một phương thế đầy vinh dự và không thể phản bác
nhằm thành tựu công đức của mình và chứng minh nghiệp chướng của một
đối thủ quá đổi mạnh mẽ. Sư cụ ấy còn nhắc nhở tôi rằng con sông lớn
thường không dâng tràn thành lụt vì nó xuôi dòng chảy tới trước nhưng
chính khối lượng nước khổng lồ đẩy từ đằng sau mới gây nên lũ lụt. Khi tôi
hỏi chính xác ông muốn nói gì qua hình ảnh đó, ông chỉ cười thật tươi với
tôi và nói các tăng lữ Phật giáo không bao giờ tính chuyện lãnh đạo dân
chúng nếu họ không biết chắc chắn, một cách tuyệt đối, rằng cảm xúc của
dân chúng đã lên tới điểm bùng nổ.
Ngưng một chút, Naomi nói thêm:
- Một nhà sư còn nói với tôi rằng sự hưng thịnh của dân tộc Việt Nam gắn
liền với sự hưng thịnh của Phật giáo Việt Nam. Từ hai ngàn năm nay, vận
mệnh của Phật giáo là vận mệnh của dân tộc họ. Các nhà sư đã có những
đóng góp cực kỳ lớn lao suốt bốn trăm năm qua hai triều đại Lý Trần, trong
thời kỳ Việt Nam mới thu hồi độc lập, phải dựng nước, giữ nước và mở
nước. Từ đó, Phật giáo thấm sâu vào phong tục tập quán và cuộc sống tâm
linh của người dân qua bao nhiêu triều đại khác nhau. Họ nói rằng chỉ phát
triển được đất nước khi tôn trọng văn hoá dân tộc trong đó Phật giáo là một
yếu tố cực lớn. Họ còn nói rằng nỗ lực Công Giáo hóa, nghĩa là ngoại lai
hóa và âm mưu của anh em Ngô Đình tìm cách biến Công Giáo Vatican
thành quốc giáo chỉ khiến cho cuộc chiến tranh giữa Cộng Sản và phương
tây này thêm khốc liệt và kéo dài.
Nhìn không chớp người Mỹ, Naomi nói tiếp:
- Họ cũng gợi ý tôi rằng không nên lấy quan niệm về tôn giáo thờ phượng
thượng đế của phương tây khi nhận xét tôn giáo Á Đông, nhất là tam giáo
đồng nguyên của Việt Nam mà trong đó cốt lõi là Phật giáo; cũng như
không thể dùng tiêu chuẩn phê phán Cộng Sản của phương tây để đánh giá
Cộng Sản Việt Nam. Một số nhà sư gốc miền trung tin rằng giáo lý vi diệu