“Vừa đúng 12 năm, y mới gặp mẹ. Chỉ muốn khóc và ôm lấy mẹ,
nhưng y lại xấu hổ với vợ và con gái. Y xấu hổ cả với cô cán bộ quản giáo
đang trực ở nhà khách đang để mắt dõi nhìn y và vợ con. Nước mắt vẫn
chẩy ra. Mẹ y già đi và tiều tụy, tóc bạc từng mảng. Đã có bao nhiều sợi
bạc vì tội lỗi của y gây ra khiến bà phải lo lắng, vất vả. Mẹ y đấy, có thời
từng là cán bộ phụ nữ thôn, đi từng nhà động viên bà con làng xóm có
người thân đi bộ đội. Ngày y đi B, bà cùng với mấy người bạn lên tận đơn
vị động viên, dặn mỗi một điều: “Khổ mấy cũng cố mà chịu con nhé. Đừng
nghĩ dại mà đảo ngũ. Về làng nhục với bà con làng nước”. Tâm thức y
chẳng bao giờ nghĩ tới chuyện đảo ngũ. Thằng Thắng, thằng Nuôi, thằng
Hiển, thằng Thành, thằng Nam, Tý Bẹp…đều nghĩ vậy. Chẳng thế mà cả
bọn từng lấy máu để kí vào tờ đơn ngày nhập ngũ.
Y không thể hiểu nổi, sao mẹ lại có đủ sức lực để đi bộ cả ngàn cây số
vào đây tìm y, chỉ vì một câu nói của thằng Ca? Mẹ bảo với y: “Mẹ không
tin con chết. Con không thể là một đứa đảo ngũ, đầu hàng giặc… Mẹ nói
với thằng Ca vậy, con ơi!”.
Y đắng họng. Mẹ thương y nhưng mẹ đâu có biết hết được bộ mặt thật
của chiến tranh. Chiến tranh là bom đạn. Là chết chóc. Là những trận bom
pháo dội trên đầu. Rừng cây núi đồi bị đảo lộn trơ cành bật gốc sau những
trận B52, pháo bầy hủy diệt cứ điểm. Những căn cứ pháo ở Đồng Lâm, Từ
Hạ, Am Cây Sen, Hòn Vượn, Chóp Nón, 367 mỗi khi nã vào chốt ở điểm
cao 360, Động Tre, Khe Trái, Đức Mẹ…thì thật khủng khiếp. Một tiếng đề
pa nổ đâu đó rất xa, chỉ vài giây sau tiếng đạn bay xé gió trút xuống đầu.
Lửa chớp sáng lòa. Căn hầm chao nghiêng. Đổ sập. Khói bụi mù mịt. Mùi
thuốc pháo tanh hăng phảng phất mùi tỏi lẫn với mùi của tử khí….Chẳng
có trang sách nào mô tả cho y đầy đủ những chuyện thảm khốc đó. Những
anh cán bộ đưa quân đi B cũng chỉ nói được cho đám lính trẻ nghe những
điều người ta kể lại và động viên người lính vào trận bằng những câu khẩu
hiệu quen thuộc. Khi vào đến đất lửa Quảng Bình, Vĩnh Linh, vượt sông
Bến Hải tới được Dốc Miếu, Cồn Tiên, Rừng Thông… Lần đầu tiên, những
anh lính tân binh nhìn thấy những vệt khói trắng của B52 đi thả bom. Được
tận mắt nhìn thấy hàng trăm trái bom từ máy bay B57 cày xới đỉnh đèo Dốc
