6
N
hững năm học đại học ở Huế, vào ngày nghỉ, Hoài thường theo xe
đò về huyện Hương Trà chơi thăm lại đám bạn bè cũ. Mới chỉ một vài năm
sau ngày giải phóng, cuộc sống thời chiến tưởng như đã lùi vào trong quá
khứ… Những ngày hoà bình đầu tiên công việc bộn bề, cuốn hút mọi
người. Trăm thứ việc cần giải quyết. Việc nào cũng mới mẻ, phức tạp trong
đời sống dân sự hàng ngày. Ở đây, Hoài có nhiều bạn bè quen biết trong
chiến tranh, sống chết với nhau một thuở, vậy mà anh đi tìm gặp lại những
người quen cũ thật khó. Đến công sở, Hoài như kẻ đi lạc vào một phiên chợ
quê, ngơ ngác giữa đám bàn ghế lổng chổng trong lều chợ.
Cả một đội quân cán bộ huyện xã ngày trước đông là vậy, cứ mỗi buổi
chiều về làng đi mua gạo, đậu phộng, không gặp địch chốt ở cửa rừng là
mọi người đã có thể gặp nhau trò chuyện ở một địa điểm gọi là Miếu Trâu,
chờ đến đêm tối thì kéo nhau về làng. Bây giờ hoà bình rồi, không thể còn
tụ tập đông vui như vậy nữa. Từ anh cán bộ huyện cho đến chị du kích đều
có vai có vế trong bộ máy chính quyền cách mạng. Một số người đóng vai
trò chủ chốt trong huyện uỷ, Ủy ban Nhân dân huyện, huyện đội. Một số về
làm bí thư, chủ tịch các xã. Một số khác được cấp trên rút về công tác ở
tỉnh, thành phố. Các lớp học bổ túc về chính trị, về chính sách của Nhà
nước cách mạng được mở ra để bồi dưỡng cấp tốc cho cán bộ, đảng viên.
Một số khác được cử đi học bổ túc văn hóa cho đủ trình độ phổ cập cấp 1,
cấp 2, cấp 3. Một bộ phận cán bộ được trung ương điều động về thành phố
đi cải tạo công thương nghiệp tư bản, tư doanh trong vùng Mỹ, nguỵ kiểm
soát trước đây. Một số khác đi tập huấn chuẩn bị cho việc xây dựng hợp tác
hóa nông nghiệp ở nông thôn. Hầu hết những sĩ quan nguỵ, cán bộ trong
chính quyền cũ đã có lệnh đi học tập cải tạo. Không khí trong các làng xã
oi bức, căng tức. Người dân lắng tai nghe ngóng những lệnh mới được ban
