Trang Tử và Nam Hoa Kinh
Nguyễn Hiến Lê
Tạo Ebook:
Nguyễn Kim Vỹ
Nguồn truyện: vnthuquan.net
149[1] Có sách chú giải cá côn là cá voi, chim bằng là chim phƣợng. Lại có sách bảo cá côn là một
loại cá nhỏ và khen Trang Tử có một bút pháp độc đáo, dùng những vật nhỏ để trỏ những vật cực lớn
để chỉ “sự vô thƣờng của cái lớn và cái nhỏ”.
150[2] Giản Văn Đế bảo Tề Hải là tên sách. Tƣ Mã Bƣu bảo là tên ngƣời. Hiểu cách nào cũng đƣợc
vì tên đó không có thật.
151[3] Có sách giảng là: Nó xuống biển Nam, nghỉ ở đó sáu tháng.
152[4] Đoạn này thật tối nghĩa, mỗi nhà giải thích mỗi khác. L.K.h. bảo Trang Tử muốn tả những vật
mà chim bằng trông thấy khi nó bay lên. VPC bảo Trang Tử muốn nói: Sở dĩ chim bằng bay cao
đƣợc vì có hơi nƣớc, bụi cát, hơi thở của các sinh vật đỡ nó ở dƣới, và một lớp không khí dầy ở trên
và dƣới. Hiểu nhƣ Vƣơng thì đoạn này có liên lạc với đoạn sau hơn. Vì Vậy tôi theo Vƣơng và thêm
mấy chữ trong dấu ( ).
153[5] Một loài bồ câu – Có Tự điển Hán Việt dịch là con tu hú.
154[6]Sách in nhầm là “cây phƣợng”. Chữ Hán là 枋 (phƣơng): cây phƣơng (dùng làm thuốc
nhuộm). [Goldfish]
155[7]Nghĩa là mang theo lƣơng thực cho một ngày, sáng đi tối về.
156[8]Nghĩa là mang theo lƣơng thực cho hai ngày, mỗi dặm già nửa cây số ngày nay.
157[9]Có sách giảng là một tháng.
158[10] Minh linh: có sách giải thích là một loại cây.
159[11] Ý nói: Ngƣời ta cho kiếp ngƣời trăm năm là ngắn, muốn đƣợc nhƣ ông Bành Tổ, nhƣng tuổi
thọ của Bành Tổ còn thua xa con rùa thiêng, cây xuân, giá có đƣợc nhƣ ông thì vẫn chƣa thoả mãn
160[12] Thang là ông vua diệt vua Kiệt mà chấm dứt nhà Hạ, mở đầu nhà Thƣơng. Cách là một đại
phu nhà Hạ, nổi tiếng là hiền. Chữ cức là gai ở đây đọc là cách. [Chữ Hán là 棘 – Goldfish].