Trang Tử và Nam Hoa Kinh
Nguyễn Hiến Lê
Tạo Ebook:
Nguyễn Kim Vỹ
Nguồn truyện: vnthuquan.net
Con ếch trong cái giếng sụp nghe vậy ngạc nhiên, thu hình lại, hoảng hốt, bối rối.
[Công tử Mâu nói tiếp:]
- Vả lại, ngƣời nào mà trí tuệ chƣa biết đƣợc đâu là phải đâu là trái mà đòi xét thuyết của Trang tử thì
khác gì con muỗi muốn khiêng núi trên vai hoặc con rết muốn chạy đua với sông Hoàng Hà. Không
thể nào đƣợc. Ngƣời nào trí tuệ không nhận đƣợc những sâu sắc tế nhị, kì diệu trong nghị luận mà
chỉ tìm những thắng lợi nhất thời thì khác gì con ếch nhỏ trong cái giếng súp đó?
Trang tử, chân đạp vào suối vàng mà bay bỗng lên trời xanh, không phân biệt Nam, Bắc, tinh thần
bàn bạc khắp vũ trụ, nhập vào chỗ thâm áo không lƣờng đƣợc, không phân biệt Đông, Tây, xuất phát
từ chỗ tối tâm nguyên thuỷ (huyền minh) rồi trở về với Đạo.
Mà ông hẹp hòi muốn lấy nhãn quang thế tục để phân tích, dùng biện luận để tìm hiểu, có khác gì
nhìn trời qua một ống trúc, đâm 890 [28] mặt đất bằng một cây dùi. Nhƣ vậy có nhỏ mọn quá không?
Ông nên thôi đi.
Ông có nghe nói bọn thanh niên [quê mùa] ở Thọ Lăng [một ấp ở nƣớc Yên] lại Hàm Đan [kinh đô
của Triệu] học dáng đi uyển chuyển của ngƣời Triệu không? Chƣa học đƣợc thì đã quên cách đi cũ
của họ rồi, đành phải bỏ mà trở về. Nhƣ ông không về ngay đi thì sẽ quên hết những điều ông đã biết
mà mất cái nghề nguỵ biện của ông.
Công Tôn Long mở miệng không đƣợc, lƣỡi ríu lại, vội vàng chạy đi.
5
Trang tử câu trên sông Bộc.Vua Sở 891 [29] phái hai vị đại phu lại báo trƣớc “sẽ xin đem việc nƣớc
lại làm phiền ông”.
Trang tử vẫn cầm cần câu, không ngoảnh lại, mà đáp:
