Trang Tử và Nam Hoa Kinh
Nguyễn Hiến Lê
Tạo Ebook:
Nguyễn Kim Vỹ
Nguồn truyện: vnthuquan.net
13
Trang tử hấp hối. Môn sinh bàn với nhau sẽ hậu táng. Ông nghe đƣợc bảo:
- Đừng. Ta đã có trời đất làm quan quách, mặt trời mặt trăng làm ngọc bích, các tinh tú làm ngọc
châu, vạn vật sẽ đƣa ma ta, nhƣ vậy đồ táng ta chẳng đủ rồi sao? Còn phải thêm gì nữa?
Môn sinh đáp:
- Chúng con sợ quạ và diều hâu sẽ rỉa xác thầy.
Trang tử bảo:
- Tại trên mặt đất thì bị quạ và diều hâu rỉa, ở dƣới đất thì bị kiến và sâu đục (đằng nào cũng vậy).
Tại sao các con lại thiên vị, cƣớp của các loài trên mà cho các loài dƣới?
14
Dùng cái không quân bình 1563 [18] để quân bình vạn vật, thì cái quân bình đó không phải là quân
bình. Dùng cái không ứng nghiệm để ứng nghiệm vạn vật thì cái ứng nghiệm đó không phải là ứng
nghiệm. Trí thông minh bị ngoại vật sai khiến, duy sự thần linh là ứng nghiệm đƣợc vạn vật. Trí
thông minh không bằng sự thần linh, điều đó ai cũng biết từ lâu rồi. Mà kẻ ngu muội vẫn trông cậy
vào trí thông minh, chìm đắm vào nhân sự, dụng công vô ích. Đáng thƣơng thay!
NHẬN ĐỊNH VỀ HAI CHƢƠNG
TỪ VÔ QUỈ VÀ LIỆT NGỰ KHẤU
Chương Từ Vô Quỉ này, hình thức và nội dung đều rất phức tạp, có những bài thuần tuý lí luận (bài
4, 13, 14, 15), có những bài là ngụ ngôn (bài 3, 9, 10, 12) hoặc cố sự (bài 5, 6, 7, 8), lại có những
bài (1, 2) khó mà quyết định được là cố sự (truyện có thật) hay ngụ ngôn (truyện tưởng tượng).