Trang Tử và Nam Hoa Kinh
Nguyễn Hiến Lê
Tạo Ebook:
Nguyễn Kim Vỹ
Nguồn truyện: vnthuquan.net
bèn sai học trò đi dọc theo bờ thác mà vớt. Nhƣng thấy cách chỗ đó vài trăm thƣớc, ngƣời đó nhoi
lên bờ, vuốt tóc lại, vừa đi vừa hát ở chân đê.
Khổng Tử đuổi kịp ngƣời đó hỏi:
- Thác Lữ Lƣơng từ trên cao ba chục “nhẫn” đổ xuống cuồn cuộn lên tới ba mƣơi dậm, ngay loài
giải, ba ba, cá kì đà cũng không lội trong dòng đó đƣợc. Mới đầu tôi thấy chú lội ở trong thác, tƣởng
chú có nỗi khổ tâm mà muốn tự tử, sai học trò của tôi đi theo bờ mà vớt chú. Rồi chú nhoi lên, vuốt
tóc lại, vừa đi vừa hát, ngỡ chú là ma quỉ, lại gần coi kĩ thì thấy chú là ngƣời. Xin chú cho biết cái
“đạo” (thuật) gì để lội trong nƣớc không?
Ngƣời đó đáp:
- Không, tôi chẳng có đạo lội nƣớc nào cả. Mới đầu tôi tập lội, lớn lên thành một bản tính, cuối cùng
thành ra tự nhiên, gặp nƣớc xoáy thì để cho nó cuốn vô rồi lại để nó đƣa mình nổi lên, cứ theo cái
“đạo” của nƣớc, chứ không theo ý riêng của mình. Nhờ vậy tôi bơi lội dễ dàng trong thác đƣợc.
Khổng Tử hỏi:
- Chú nói: “Mới đầu tôi tập lội, lớn lên thành một bản tính, cuối cùng thành ra tự nhiên” là nghĩa làm
sao?
Đáp:
- Tôi sinh ra ở trên đất cao, thấy yên ổn ở trên đất, đó là bƣớc đầu. Rồi lớn lên ở trong nƣớc, thấy yên
ổn ở trong nƣớc. Sau cùng tới lúc tôi không biết tại sao lại nhƣ vậy nữa, mà cho nó là điều tự nhiên
1725 [6] .
*
