ông, mối quan hệ của Muhammad với Thượng đế là duy nhất và cuối cùng;
nhiệm vụ chủ yếu của vương triều Hồi giáo này là bảo tồn những gì
Muhammad đã mặc khải và lập nên. Họ trở thành những người theo hệ phái
Sunni, viết tắt của “những người theo truyền thống và sự đồng thuận.” Với
Đảng của Ali – Shiite-Ali (hay Shia) – việc quản lý xã hội Hồi giáo mới
này cũng là một nhiệm vụ tâm linh liên quan đến một yếu tố bí truyền.
Theo quan điểm của họ, người Hồi giáo có thể được đưa vào mối quan hệ
đúng đắn với sự mặc khải của Muhammad chỉ khi họ được hướng dẫn trực
tiếp bởi những cá nhân có năng khiếu tâm linh và là hậu duệ của Đấng Tiên
tri và Ali, “người được ủy thác” những ý nghĩa ẩn giấu bên trong của tôn
giáo này. Khi Ali, cuối cùng lên nắm quyền như là vị caliph thứ tư, bị
những kẻ nổi loạn thách thức và bị một đám đông giết hại, những người
theo hệ phái Sunni coi nhiệm vụ trung tâm là lập lại trật tự trong Hồi giáo
và hậu thuẫn phe phái có thể tái lập sự ổn định. Những người Shia công
khai chỉ trích những nhà cầm quyền mới này như là những kẻ tiếm quyền
không chính danh, và tôn vinh những người tử vì đạo đã thiệt mạng khi
chống đối. Những quan điểm chung này sẽ thịnh hành trong nhiều thế kỷ.
Các đối thủ tranh giành địa chính trị làm phức tạp thêm sự khác biệt
về giáo lý. Theo thời gian, các khu vực tách biệt Ả-rập, Ba Tư, Thổ Nhĩ
Kỳ, và Mông Cổ nảy sinh, mỗi khu vực về mặt lý thuyết tôn trọng cùng
một trật tự Hồi giáo toàn cầu, nhưng ngày càng hành xử như là những chế
độ quân chủ đối địch với những lợi ích riêng biệt và cách lý giải khác nhau
về đức tin của họ. Trong một số trường hợp, bao gồm phần lớn thời kỳ Đế
quốc Mông Cổ
ở Ấn Độ, những lý giải này bao gồm một phương cách
tiếp cận tương đối đại kết, thậm chí nhấn mạnh sự khoan dung và hợp nhất
với các tôn giáo khác, và ưu tiên chính sách đối ngoại thực dụng dựa trên
những mệnh lệnh giáo phái. Khi được các lực lượng theo hệ phái Sunni
khẩn cầu tiến hành thánh chiến chống lại Iran theo hệ phái Shia, Đế quốc
Mông Cổ Ấn Độ do dự, nêu lý do tình giao hảo truyền thống và việc thiếu
vắng một lý do tuyên chiến.