Cuối cùng, dự án thế giới của Hồi giáo đã bị mất đà khi làn sóng bành
trướng đầu tiên của Hồi giáo bị đảo ngược ở châu Âu. Các trận đánh tại
Poitiers và Tours ở Pháp vào năm 732 đã kết thúc chuỗi những cuộc tiến
quân chưa từng bị đánh bại của các lực lượng Hồi giáo Ả-rập và Bắc Phi.
Trong bốn thế kỷ, phòng thủ của Đế quốc Đông La Mã ở vùng Tiểu Á và
Đông Âu đã duy trì một lằn ranh mà phía sau đó phương Tây bắt đầu phát
triển những ý tưởng hậu La Mã của riêng nó về trật tự thế giới. Những khái
niệm phương Tây bắt đầu được phóng chiếu vào các vùng lãnh thổ dưới sự
cai trị của Hồi giáo, khi các chiến binh của Đế quốc Đông La Mã tạm thời
hành quân trở lại Trung Đông. Các cuộc Thập tự chinh – những cuộc đánh
chiếm do các hội hiệp sĩ Ki-tô giáo dẫn dắt tiến vào Đất Thánh lịch sử mà
Hồi giáo đã hợp nhất trong thế kỷ 7 – giành lại Jerusalem vào năm 1099 và
thiết lập ở đó một vương quốc trụ vững trong gần hai thế kỷ. Các
reconquista
(tái chinh phạt) Ki-tô giáo của Tây Ban Nha đã kết thúc với
sự sụp đổ của Granada, thành trì Hồi giáo cuối cùng trên Bán đảo này, vào
năm 1492, đẩy biên giới phía tây của Hồi giáo trở lại Bắc Phi.
Vào thế kỷ 13, ước mơ về một trật tự toàn cầu xuất hiện trở lại. Một
đế quốc Hồi giáo mới do những người Thổ Nhĩ Kỳ Ottoman, tín đồ của nhà
chinh phạt Osman, mở mang quốc gia Anatolia một thời bé nhỏ của họ
thành một cường quốc đáng sợ có khả năng thách thức, và sau cùng thay
thế những tàn tích cuối cùng của Đế quốc Đông La Mã. Họ bắt đầu xây
dựng một đế quốc kế vị các vương triều Hồi giáo vĩ đại của những thế kỷ
trước. Tự tạo phong cách như những nhà lãnh đạo của một thế giới Hồi
giáo thống nhất, họ bành trướng theo mọi hướng bằng các cuộc xung đột
nhân danh thánh chiến, đầu tiên vào khu vực Balkans. Năm 1453, họ đã
chinh phục Constantinople (Istanbul), kinh đô của Đế quốc Đông La Mã,
hai bên bờ Eo biển Bosphorus
; sau đó di chuyển về phía nam và phía tây
vào Bán đảo Ả-rập, Lưỡng Hà, Bắc Phi, Đông Âu, và Caucasus, trở thành
cường quốc chi phối vùng duyên hải ở phía đông Địa Trung Hải. Cũng như
Đế quốc Hồi giáo thời kỳ đầu, người Ottoman coi sứ mệnh chính trị của họ
là phổ quát, duy trì “trật tự của thế giới”; các vị sultan tuyên bố mình là
