chuẩn mực nhân quyền và không quan tâm đến kết quả địa chiến lược hay
địa tôn giáo là không thể hiểu được đối với đa số các đấu thủ. Họ coi sự bất
đồng không phải giữa một nhà độc tài và các lực lượng dân chủ, mà là giữa
các phe phái đối địch nhau ở Syria và những kẻ yểm trợ trong khu vực của
họ. Theo quan điểm này, cuộc chiến tranh sẽ quyết định những phe phái
chính nào ở Syria sẽ thành công trong việc thống trị các phe phái khác và
kiểm soát những gì còn lại của nhà nước Syria. Các cường quốc trong khu
vực đổ vũ khí, tiền bạc, và yểm trợ hậu cần vào Syria thay mặt cho các ứng
viên phe phái mà họ ưa thích: Ả-rập Saudi và những nước Vùng Vịnh cho
các nhóm theo hệ phái Sunni; Iran yểm trợ Assad qua Hezbollah. Khi cuộc
chiến dẫn đến bế tắc, nó chuyển sang những nhóm ngày càng cực đoan và
sách lược hơn, đánh nhau trong một cuộc chiến tàn bạo, tất cả các bên đều
bỏ quên vấn đề nhân quyền.
Trong khi đó, cuộc chiến đã bắt đầu vẽ lại cấu trúc chính trị của Syria
và có lẽ của cả khu vực. Người Kurd ở Syria thành lập một đơn vị tự trị dọc
theo biên giới Thổ Nhĩ Kỳ, theo thời gian có thể hợp nhất với đơn vị tự trị
người Kurd ở Iraq. Các cộng đồng người Druze và Ki-tô giáo, lo sợ sự lặp
lại hành vi của tổ chức Huynh đệ Hồi giáo ở Ai Cập đối với nhóm thiểu số
của mình, đã do dự đối với việc thay đổi chế độ ở Syria hoặc đã ly khai
thành những cộng đồng tự trị. Nhóm thánh chiến ISIL bắt đầu xây dựng
một vương triều Hồi giáo trong lãnh thổ chiếm được từ Syria và miền Tây
Iraq, nơi Damascus và Baghdad tỏ ra không thể tiếp tục áp đặt mệnh lệnh
của họ.
Các phe chủ yếu nghĩ đến chính mình trong một trận chiến sống còn
hay một cuộc xung đột báo trước ngày tận thế dưới cái nhìn của một số lực
lượng thánh chiến. Khi Mỹ từ chối làm nghiêng cán cân, các phe cho rằng
nước này có thể có một động cơ kín đáo nhưng đã khéo léo che giấu – có lẽ
là một thỏa thuận nền tảng với Iran – hoặc không điều chỉnh phù hợp với
hoàn cảnh bắt buộc của sự cân bằng quyền lực ở Trung Đông. Bất đồng này
lên đến đỉnh điểm vào năm 2013, khi Ả-rập Saudi từ chối chiếc ghế luân
phiên ở Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, và giải thích rằng do các trọng