TẦM NHÌN VÀ THỰC TẾ
T
rong những năm gần đây, vấn đề hòa bình ở Trung Đông tập trung vào
chủ đề rất kỹ thuật là vũ khí hạt nhân ở Iran. Không có con đường tắt nào
cho sự cần thiết bắt buộc phải ngăn chặn sự xuất hiện của những vũ khí
này. Nhưng đáng để chúng ta nhớ lại những giai đoạn khi các cuộc khủng
hoảng khác dường như không thể giải quyết ở Trung Đông, những giai
đoạn đã được xem xét dưới góc độ mới bằng sự dũng cảm và tầm nhìn.
Giữa những năm 1967 và 1973, xảy ra hai cuộc chiến tranh giữa Ả-rập
và Israel, quân đội Mỹ hai lần bị báo động, một cuộc xâm lược Jordan của
Syria, hàng loạt cầu hàng không tiếp viện của Mỹ vào khu vực chiến sự,
nhiều vụ không tặc và hầu hết các nước Ả-rập phá bỏ quan hệ ngoại giao
với Mỹ. Tuy nhiên, sau những sự kiện trên là một tiến trình hòa bình đã
mang đến ba thỏa thuận giữa Ai Cập và Israel (mà đỉnh cao là một hiệp ước
hòa bình vào năm 1979), một thỏa thuận không can thiệp với Syria năm
1974 (kéo dài bốn thập kỷ bất chấp các cuộc nội chiến ở nước này), Hội
nghị Madrid năm 1991 tái khởi động tiến trình hòa bình, Hiệp định Oslo
giữa Tổ chức Giải phóng Palestine và Israel năm 1993, và một hiệp ước
hòa bình giữa Jordan và Israel vào năm 1994.
Những mục tiêu này đã đạt được vì ba điều kiện được đáp ứng: chính
sách tích cực của Mỹ, sự ngăn chặn việc đưa ra những kế hoạch tìm cách
thiết lập một trật tự khu vực bằng cách áp đặt các nguyên tắc phổ quát
thông qua bạo lực, và sự xuất hiện của những nhà lãnh đạo với tầm nhìn
hướng tới hòa bình.
Hai sự kiện mà tôi đã trải nghiệm tượng trưng cho tầm nhìn đó. Năm
1981, trong chuyến thăm cuối cùng tới Washington, Tổng thống Sadat đã
mời tôi đến Ai Cập vào mùa xuân năm sau để dự lễ kỷ niệm Bán đảo Sinai
