Bản chất của việc hình thành một trật tự thế giới mang tính xây dựng là
không một quốc gia đơn lẻ nào, dù là Trung Quốc hay Mỹ, ở vị trí giữ vai
trò lãnh đạo thế giới như cách Mỹ từng nắm giữ trong thời kỳ ngay sau
Chiến tranh Lạnh, khi Mĩ có ưu thế cả về vật chất lẫn tinh thần.
Ở Đông Á, Mỹ không phải nước tạo thế cân bằng mà là một phần
trong sự cân bằng đó. Các chương trước đã chỉ ra tính chất bất ổn của sự
cân bằng khi chỉ có ít nước tham gia, và việc thay đổi lòng trung thành có
thể trở thành nhân tố mang tính quyết định. Một phương cách tiếp cận
thuần túy về mặt quân sự đối với sự cân bằng ở Đông Á có thể dẫn đến
những mối liên kết, thậm chí căng thẳng hơn so với những mối liên kết dẫn
đến Thế chiến I.
Ở Đông Á, một điều gì đó gần như một sự cân bằng quyền lực tồn tại
giữa Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, và Mỹ, với các nước tham gia ở
vòng ngoài là Nga và Việt Nam. Nhưng nó khác với những cân bằng quyền
lực trước đây trong lịch sử ở chỗ một trong những nước tham gia chính là
Mỹ lại có trọng tâm (hành động) cách xa trung tâm địa lý Đông Á, và quan
trọng nhất là do các nhà lãnh đạo của cả hai bên vẫn công bố hướng đến
quan hệ đối tác trong các vấn đề chính trị và kinh tế, dù lực lượng quân sự
hai bên vẫn coi nhau là đối thủ trên báo chí lẫn tuyên bố quân sự. Vì vậy,
tình hình xoay chuyển, Mỹ thành đồng minh của Nhật Bản và một đối tác
được tuyên bố chính thức của Trung Quốc, một tình huống tương tự với
tình huống của Bismarck khi ông ta thực hiện một liên minh với Áo và
được cân bằng bởi một hiệp ước với Nga. Nghịch lý thay, chính sự không
rõ ràng này đã duy trì tính linh hoạt của trạng thái cân bằng ở châu Âu. Và
việc từ bỏ sự không rõ ràng đó – dưới danh nghĩa minh bạch – đã khởi
nguồn một loạt những cuộc đối đầu ngày càng căng thẳng, mà đỉnh cao là
Thế chiến I.
Trong hơn một thế kỷ, kể từ chính sách Mở cửa và vai trò trung gian
hòa giải của Theodore Roosevelt trong Chiến tranh Nga-Nhật được mở ra,
Mỹ đã áp dụng chính sách nhất quán: ngăn chặn bá quyền ở châu Á. Trong
điều kiện hiện nay, một chính sách quen thuộc ở Trung Quốc là giữ cho các
lực lượng đối địch càng xa biên giới nước mình càng tốt. Hai nước (Mỹ và
