TRẬT TỰ THẾ GIỚI - Trang 296

tuyên bố được đưa ra nhân danh Hội Quốc Liên. Tháng Mười một năm
1918, sau khi hiệp ước đình chiến được tuyên bố, Roosevelt viết,

Tôi ủng hộ một hội như vậy miễn là chúng ta không mong đợi quá

nhiều từ nó... Tôi không sẵn sàng đóng vai nhân vật mà đến cả Aesop cũng
chế nhạo khi ông miêu tả cách sói và cừu đồng ý hạ vũ khí, và những chú
cừu, như một hành động đảm bảo thiện chí đã đuổi các chú chó chăn cừu
đi, và ngay lập tức bị sói ăn thịt.

Thử thách của chủ nghĩa Wilson là chưa bao giờ xem liệu thế giới đã

xoay xở để trân quý hòa bình thông qua các quy tắc chi tiết đầy đủ với
nhiều nước cùng ký hay không. Vấn đề mấu chốt là phải làm gì khi những
quy tắc này bị vi phạm, hay một cách thách thức hơn, bị thao túng vì những
mục đích trái với tinh thần của chúng. Nếu trật tự quốc tế là một hệ thống
pháp lý hoạt động trước khi có tòa án công luận, điều gì sẽ xảy ra nếu một
kẻ xâm lược chọn xung đột về một vấn đề mà công chúng dân chủ coi là
quá mơ hồ để cam kết tham gia – ví dụ, một tranh chấp lãnh thổ giữa các
thuộc địa của Italy ở Đông Phi và Đế quốc Abyssinia độc lập? Nếu hai bên
vi phạm lệnh cấm sử dụng vũ lực và hệ quả là cộng đồng quốc tế ngừng
cung cấp vũ khí cho cả hai bên, thường điều này sẽ cho phép bên mạnh hơn
thắng thế. Nếu một bên rút lui “hợp pháp” khỏi cơ chế trật tự hòa bình quốc
tế và tuyên bố không còn bị ràng buộc bởi những hạn chế của nó – như
trường hợp của Đức, Nhật Bản, và Italy cuối cùng rút khỏi Hội Quốc Liên,
Hiệp ước Hải quân Washington

[138]

năm 1922 và Hiệp ước Kellogg-

Briand

[139]

năm 1928, hay trong thời đại của chúng ta, sự thách thức của

các nước phổ biến vũ khí hạt nhân đối với Hiệp ước Không phổ biến vũ khí
hạt nhân – liệu các cường quốc hiện tại có được phép sử dụng vũ lực để
trừng phạt sự thách thức này, hay họ phải cố gắng thuyết phục những kẻ nổi
loạn quay trở lại với hệ thống? Hay đơn giản là phớt lờ thách thức đó? Và
liệu quá trình nhân nhượng sau đó có dẫn đến thêm thách thức hay không?
Trên tất cả, liệu có những kết quả “hợp pháp” mà dù sao đi nữa cũng bị
chống lại vì chúng vi phạm các nguyên tắc khác về trạng thái cân bằng
quân sự hoặc chính trị – ví dụ sự “tự quyết” được phê chuẩn rộng rãi của

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.