Chương 7
“ĐẠI DIỆN CHO TOÀN NHÂN LOẠI”: MỸ VÀ KHÁI
NIỆM CỦA NƯỚC NÀY VỀ TRẬT TỰ
K
hông nước nào từng giữ một vai trò quyết định trong việc định hình trật
tự thế giới hiện đại hay bày tỏ sự mâu thuẫn đến vậy trong việc tham gia
vào trật tự thế giới như Mỹ. Thấm nhuần niềm tin rằng xu hướng của mình
sẽ định hình vận mệnh toàn nhân loại, kể từ khi lập quốc Mỹ đã đóng một
vai trò nghịch lý trong trật tự thế giới: quốc gia này mở mang lãnh thổ trên
toàn lục địa với danh nghĩa Vận mệnh hiển nhiên
trong khi tuyên bố từ
bỏ bất kỳ mưu đồ đế quốc nào; gây nhiều ảnh hưởng quyết định tới các sự
kiện trọng đại trong khi tuyên bố không thừa nhận bất kỳ động cơ lợi ích
quốc gia nào; và trở thành siêu cường trong khi chối bỏ bất kỳ ý định tiến
hành quyền lực chính trị nào. Chính sách đối ngoại của Mỹ đã phản ánh
niềm tin rằng hiển nhiên các nguyên tắc đối nội của quốc gia này là phổ
quát và việc áp dụng chúng luôn có lợi dù ở thời đại nào; và thách thức
thực sự đối với sự tham gia của Mỹ ở các nước khác không phải là chính
sách đối ngoại theo nghĩa thông thường, mà là một kế hoạch truyền bá
những giá trị mà họ tin rằng tất cả các dân tộc khác khao khát áp dụng.
Gắn liền với học thuyết này là một tầm nhìn hết sức độc đáo và lôi
cuốn. Trong khi Cựu Thế giới coi Tân Thế giới là đấu trường chinh phục để
tích tụ của cải và quyền lực, một quốc gia mới hình thành như Mỹ lại
khẳng định quyền tự do tín ngưỡng, tự do thể hiện, và tự do hành động như
là bản chất của kinh nghiệm và đặc điểm quốc gia.
Ở châu Âu, một hệ thống trật tự đã được hình thành dựa trên sự tách
biệt một cách thận trọng các giá trị đạo đức tuyệt đối khỏi những nỗ lực
phiêu lưu chính trị, chỉ vì những nỗ lực áp đặt một đức tin hay hệ thống đạo
