HÓA RA, NÃO NGƯỜI TRƯỞNG THÀNH không chỉ linh động, mà như
lời giáo sư thần kinh học James Olds - giám đốc Học viện Nghiên cứu cao
cấp Krasnow của Đại học George Mason - nó “rất linh động”.
[37]
Hoặc
theo cách nói của chính Merzenich là nó “cực kỳ linh động”.
[38]
Tính mềm
dẻo đó giảm dần theo tuổi tác của chúng ta - bộ não có lúc trì trệ nhưng nó
không bao giờ đứng lại. Các tế bào thần kinh không ngừng phá vỡ các kết
nối cũ và hình thành các kết nối mới, và luôn có các tế bào thần kinh mới
được tạo ra. Olds nhận định rằng “bộ não có khả năng liên tục tự lập trình
lại chính nó, thay đổi cách nó hoạt động”.
Chúng ta vẫn chưa biết cụ thể bộ não lập trình lại chính nó ra sao, nhưng
một điều rõ ràng như Freud đã đề cập là hầu hết bí mật nằm ở chất hóa học
phong phú của liên hợp thần kinh. Cái đang diễn ra trong khe trống siêu nhỏ
giữa các tế bào thần kinh là rất phức tạp; về cơ bản quá trình đó bao gồm rất
nhiều phản ứng hóa học giúp khai báo và lưu trữ kinh nghiệm trong các
mạch thần kinh. Mỗi lần chúng ta thực hiện một công việc hay có một cảm
giác về thể chất hay tâm lý, một tập hợp các tế bào thần kinh trong não sẽ
được kích hoạt. Nếu ở gần nhau, các tế bào thần kinh này kết nối với nhau
qua sự trao đổi chất dẫn truyền thần kinh như amino acid glutamate.
[39]
Khi kinh nghiệm nào đó được lặp lại, kết nối liên hợp giữa các tế bào thần
kinh sẽ mạnh hơn và nhiều hơn, thông qua thay đổi sinh lý học như sự giải
phóng nhiều chất dẫn truyền thần kinh hơn, và cả thay đổi giải phẫu học
như việc sản sinh các tế bào thần kinh mới hoặc mọc thêm các đầu liên hợp
trên các sợi trục và sợi nhánh đã có. Các kết nối liên hợp cũng có thể yếu đi
tùy thuộc vào tác động của các kinh nghiệm, và đó cũng là kết quả của các
biến đổi sinh lý và giải phẫu. Những gì chúng ta học được trong quá trình
sống được lưu trữ trong các kết nối tế bào không ngừng biến đổi trong não
chúng ta. Chuỗi kết nối các tế bào thần kinh đó hình thành những “đường
sinh tồn” đích thực trong trí óc chúng ta. Ngày nay, các nhà khoa học tổng
