chúng ta sự linh hoạt về tâm lý, sự uyển chuyển về trí tuệ, cho phép chúng
ta thích nghi với hoàn cảnh mới, học kỹ năng mới, và nhìn chung mở rộng
tầm hiểu biết của chúng ta.
Tuy vậy, không phải không có tin xấu. Dù tính mềm dẻo thần kinh tạo cho
chúng ta lối thoát ra khỏi sự định đoạt của gen, cho chúng ta kẽ hở để có ý
nghĩ và mong muốn tự do, nó cũng áp đặt khuôn mẫu riêng của nó lên hành
vi của chúng ta. Khi mạch thần kinh nào đó trong não chúng ta mạnh lên
qua sự lặp đi lặp lại một hoạt động thể chất hoặc tinh thần, chúng bắt đầu
biến hoạt động đó thành thói quen. Doidge nhận định nghịch lý của tính
mềm dẻo thần kinh là với tất cả khả năng linh động tinh thần chúng ta được
trao, chúng ta cũng có thể bị mắc kẹt trong “các hành vi cứng nhắc”.
[54]
Các liên hợp thần kinh vốn được kích thích bằng hóa học và gắn kết các tế
bào thần kinh muốn chúng ta tiếp tục sử dụng các mạch thần kinh chúng đã
tạo ra. Một khi chúng ta tạo thêm mạch thần kinh mới trong não, Doidge
nhận định “chúng ta sẽ mong muốn nó tiếp tục được kích hoạt”.
[55]
cách thức não tinh chỉnh hoạt động của nó. Các hoạt động thường nhật được
thực hiện nhanh và hiệu quả hơn hết, trong khi các mạch thần kinh không
dùng đến sẽ bị cắt bót đi.
Nói cách khác, linh động không có nghĩa là đàn hồi. Các dây thần kinh
không bật trở lại trạng thái ban đầu như vòng dây cao su; chúng giữ lấy
trạng thái sau thay đổi. Và không ai nói trước được trạng thái mới là trạng
thái đáng trông đợi. Thói quen xấu có thể ăn sâu vào tế bào thần kinh của
chúng ta dễ dàng như những thói quen tốt. Pascual- Leone nhận định rằng
“những thay đổi mềm dẻo không nhất thiết thể hiện sự thay đổi hành vi với
một đối tượng cụ thể”. Ngoài việc là “cơ chế phát triển và học hỏi”, tính
mềm dẻo có thể là “nguyên nhân bệnh lý”.
[56]
Không có gì ngạc nhiên khi tính mềm dẻo thần kinh được liên hệ với các
chứng bệnh thần kinh từ trầm cảm, rối loạn ám ảnh-cưỡng bức cho đến
chứng ù tai. Người bệnh càng tập trung vào các triệu chứng, các triệu chứng