Phương án A: 0%
Phương án B: 20%
Phương án C: 15,3%
Thật thú vị! Nếu chỉ áp dụng phương pháp tính IRR, chúng ta sẽ chọn phương
án B. Nhưng phép tính NPV lại nghiêng về phương án C, và đó sẽ là quyết định
đúng đắn. Như NPV cho chúng ta thấy, ở phương án C, giá trị tiền tệ tính theo thời
giá hiện tại cao hơn phương án C.
Giải thích ư? Mặc dù B cho tỷ suất sinh lợi cao hơn C, nhưng ta chỉ thu được
lợi nhuận trong một năm. Với C, ta có tỷ suất sinh lợi thấp hơn, nhưng tỷ suất sinh
lợi đó lại kéo dài suốt ba năm. Và ba năm với tỷ suất sinh lợi 15,3% sẽ tốt hơn là
một năm với tỷ suất sinh lợi 20%. Tất nhiên, nếu bạn giả định bạn có thể tiếp tục
đầu tư tiền với tỷ suất sinh lợi 20%, thì B sẽ là lựa chọn hợp lý hơn – tuy nhiên
phương pháp NPV không thể tính được các phương án đầu tư giả định trong tương
lai. Nó chỉ định được là công ty có thể tiếp tục có tỷ suất sinh lợi là 9%.
Nhưng ngay cả như vậy: nếu chúng ta lấy số tiền 3.600 đô-la mà phương án
đầu tư B mang về cho chúng ta ở cuối năm thứ nhất, và tái đầu tư với tỷ lệ sinh lợi
9%, đến cuối năm thứ ba chúng ta vẫn thu được về ít hơn so với lợi nhuận từ
phương án đầu tư C. Vì vậy, việc dùng các phép tính NPV cho các quyết định đầu
tư luôn hợp lý, ngay cả khi bạn quyết định sử dụng một trong các phương pháp còn
lại để thảo luận và trình bày. Nhưng một lần nữa: bước quan trọng nhất mà một nhà
quản lý có thể thực hiện khi phân tích các khoản mục chi phí đầu tư cơ bản là xem
lại chính các ước tính về dòng tiền. Chính ở đó nghệ thuật tài chính hiện diện, và
cũng chính ở đó các doanh nghiệp mắc phải những sai lầm lớn nhất. Thường thì
việc tiến hành một phân tích độ nhạy là hợp lý – tức là kiểm tra các phép tính sử
dụng dòng tiền tương lai bằng 80-90% phỏng đoán ban đầu, và xem liệu phương án
đầu tư đó có còn hợp lý hay không. Nếu nó vẫn hợp lý, bạn có thể tự tin rằng các
phép tính đang đưa bạn tới quyết định đúng đắn.
Chúng tôi biết, chương này đòi hỏi nhiều tính toán. Nhưng đôi khi bạn sẽ ngạc
nghiên về mức độ trực quan của toàn bộ quá trình này. Cách đây không lâu, Joe
điều hành một cuộc họp đánh giá tài chính tại Setpoint. Một vị giám đốc cấp cao đề
nghị công ty đầu tư 80.000 đô-la để xây dựng một thiết bị máy móc mới, sao cho
công ty có thể tự sản xuất những chi tiết – linh kiện nhất định cho mình, thay vì
phải dựa vào nhà cung cấp bên ngoài. Joe không hưởng ứng đề xuất này vì nhiều lý
