8
Ai được hưởng lợi ích từ nó?
S
uy nghĩ về triết học là việc khó khăn - bạn có thể đã nhận thấy như vậy,
tuy nhiên nếu bạn đã đi xa tới mức này thì ít nhất nó cũng đã không làm bạn
rối trí. Viết về nó còn khó khăn hơn (hãy tin lời tôi). Vậy tại sao người ta
vẫn suy nghĩ và viết về nó? Được thôi, vì một hoặc vì cả một danh mục
những lí do. Để hi vọng học được cách kiềm chế tự nhiên, hoặc kiềm chế
bản thân, để được lên thiên đường, để khỏi sa xuống địa ngục; để khiến
chúng ta có thể chịu đựng được cuộc sống như nó vốn là vậy, để làm cho
cuộc sống là chịu đựng được bằng cách thay đổi nó; để hậu thuẫn cho những
thể chế chính trị, đạo đức, hoặc tri thức, hoặc để lật đổ chúng; để cổ vũ cho
những lợi ích của người viết, hoặc để cổ vũ cho những lợi ích của những
người khác (đúng thế, điều này cũng từng xảy ra), thậm chí để cổ vũ cho
những lợi ích của tất cả mọi người; hoặc vì họ không thể chịu đựng được
một số triết gia nào khác; hoặc vì nghề nghiệp đòi hỏi họ phải suy nghĩ và
viết về triết lý. Đôi khi có thể chỉ là do tò mò, thế thôi. Có một ý tưởng được
lan truyền rộng rãi, rằng các triết gia là những người thoát tục, xa rời thực tế.
Nếu điều đó là để nói về phong cách sống của họ, nó có thể thường là đúng,
dù không luôn luôn đúng. Nếu là để nói về tác phẩm của họ, (tôi đang nói về
thứ triết học tồn tại được trong khoảng thời gian khá dài) thì điều đó thường
là sai ít nhất theo nghĩa hầu như bao giờ chúng cũng đề cập tới một mối
quan tâm thực sự nào đó và khẳng định là có cống hiến một sự cải thiện thực
sự nào đó.