TRIẾT HỌC - Trang 58

đồng ý chấp nhận uy quyền của người khác (trong một lĩnh vực hoạt động
nào đó) bởi lẽ người đó thấy có lợi lộc đáng kể (cho bản thân) khi tuân thủ
uy quyền đó, và khi đáp trả lợi lộc đó. Đa số chấp nhận rằng một thỏa thuận
như vậy sẽ hợp pháp hóa thẩm quyền của người khác tới ranh giới của hợp
đồng đó, miễn là hợp đồng đó là tự nguyện. Nhưng dù là tự nhiên, nó không
phải là giải đáp duy nhất đáng xem xét. Giải đáp khác, là người mạnh hơn
có thẩm quyền tự nhiên đối với kẻ yếu hơn, và thẩm quyền này là hợp pháp
với điều kiện là nó được dùng vì lợi ích của kẻ yếu hơn. Có thể là cách tốt
khi so sánh thẩm quyền đó với thẩm quyền của cha mẹ đối với con cái, giả
dụ vậy. Nhưng nếu chúng ta thừa nhận rằng kẻ yếu hơn chính là những
người phán xét rằng họ cố được hưởng lợi hay không, thì chúng ta hầu như
muốn nói rằng quyền lực chỉ là hợp pháp với điều kiện là họ chấp nhận nó.
Và sau đó thì chúng ta trở lại rất gần với lí thuyết về ‘sự đồng ý ngầm’,
giống như lí thuyết mà Luật pháp và Nhà nước Athens viện dẫn để chống lại
Socrates ở

Chương 2

. Trừ phi chúng ta thừa nhận rằng quyền lực bên trên

khiến cho thẩm quyền trở thành hợp pháp (‘sức mạnh là lẽ phải’), hoặc rằng
Thượng Đế đã ban phát thẩm quyền cho một số người hoặc một số thể chế
(‘quyền thiêng liêng của vua chúa’), thật không dễ để tránh được lí thuyết về
khế ước dưới dạng này hoặc dạng kia.

Có một số dạng của lí thuyết về khế ước bởi lẽ có nhiều giải đáp cho

câu hỏi ‘Ai làm ra khế ước nào với ai?’ Vì chúng ta đang nói về nghĩa vụ
của từng cá nhân đối với Nhà nước, chúng ta phải giả định rằng mỗi người
về phần mình phải là một phía của khế ước (điều này xem ra là ý chính
trong cách tiếp cận của Socrates trong tập Crito); nhưng một số lí thuyết gia
đã viết như thể là tổ tiên của ai đó, hoặc những người sáng lập ra xã hội, là
một phía của khế ước, và như thế là đủ rồi. Và dù bỏ qua vấn đề này, vẫn
còn nhiều vấn đề khác, ví như phải chăng khế ước đó được thực hiện với
toàn thể xã hội (như thế bạn thỏa thuận sẽ tuân thủ mọi quyết định của đoàn
thể mà bạn là thành viên)? Hoặc khế ước đó chỉ được thực hiện với một
hoặc vài cá nhân tối cao mà bạn phải trung thành? Bạn có thể thấy kết quả là
sẽ dẫn tới những khác biệt rất lớn về mặt hiến pháp: từ thể chế dân chủ xã
hội tới chế độ quân chủ chuyên chế.

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.