Denys Giả danh
(Denys Le Pseudo - Aréopagite - Thế kỷ thứ sáu)
Suối nguồn của mọi sinh hoạt tâm linh thời Trung cổ, và không kém hào hứng đối
với dòng tu Carmélite ở thế kỷ 17 (tiếp theo thánh Jean Thập tự), toàn bộ những
bản văn được gán cho "thánh Denys ở Aréopage" là tác phẩm của một tác giả
khuyết danh (có lẽ là một tu sỹ xứ Syrie) sống vào đầu thế kỷ thứ sáu. Tự giới
thiệu về mình như là một công dân thành Athènes được thánh Phaolồ cải đạo ở
Aréopage, còn thêm chuyện nữa là, vị Denys này từ lâu còn được lẫn lộn với vị
giám mục đầu tiên của Paris, bị chặt đầu vào thế kỷ thứ ba dưới triều đại hoàng
đế Dèce. Ngày nay sự việc được nhận ra như thế, song chuyện đánh lừa của tác
giả khuyết danh và giả danh này chẳng hề làm tổn thương đến sự hứng thú của
người đọc đối với những gì ông viết: trong cái hứng vị đặc biệt của văn phong
ông, người ta còn đi đến chỗ coi các tác phẩm của ông như là đỉnh cao của
"trường phái Tân Platon- Cơ đốc giáo" (le Néoplatonisme chrétien).
THẦN HỌC HUYỀN NHIỆM (La Théologie mystique).
Thượng đế ẩn mình (Le Dieu caché).
Rất gần gũi với thần học theo phái Platon, thần học phủ định (la théologie
négative) được trình bày trong Thần học huyền nhiệm có mục đích giải thích làm
thế nào mà một kẻ, nhờ vào sự vô tri (l’inconnaissance) đạt được do việc hành trì
thường xuyên sự giải trừ tri kiến (la pratique constante de l’ablation de la
connaissance) hay sự phủ định trừu tượng (la négation abstractive), đạt đến trạng
thái không còn biết gì cả, chỉ còn biết Thượng đế "vượt qua trí thông minh", bằng
một thứ nhất tính huyền nhiệm vượt qua trí tuệ, và như thế, thực hiện cuộc hoà
nhập vào Thượng đế, như Ngài vốn hằng hữu (tel qu’il est en soi).
Sự phủ định siêu việt (La négation transcendante)
Hướng đến vô tri, cực điểm của thần học phủ định, thực hiện thần học huyền
nhiệm, vô tri toàn diện, hiểu theo nghĩa tuyệt nhất của từ này, vượt khỏi mọi tri
