Từ biện chứng đến chính trị
Như thế chính là trong biện chứng pháp mà Plato cho đến cùng vẫn không ngừng
đặt hy vọng rằng một hành động chính trị có thể lành mạnh một cách hiệu quả.
Để kết luận chương này, chúng tôi đã tập họp một vài trang có ý nghĩa cho thấy
bằng cách nào biện chứng pháp đã bắt đầu vừa là một khát vọng hướng về Siêu
việt tính của điều Thiện (la transcendance du Bien) và là một nghiên cứu cách mà
Nhất thể đem lại hình thức cho các Phức thể, để trở thành một tiến trình phân đôi,
chia giống thành nhiều loại, cho đến khi gặp cá thể, điểm cuối của cuộc phân chia
này. Nói thế phải chăng là tất cả thực tại, nhờ vào phương pháp này mà trở nên
hoàn toàn Khả trắc và Khả niệm (mesurable et intelligible), và do đó trở thành
Khả trị (gouvernable)? Thật ra, đối nghịch với Nhất thể và với tư cách là nguyên
lý thứ nhì, vẫn còn đó tính vô hạ của phức tính bất định (l’illimitation de la
multiplicité indéterminable). Phải chăng đó là nguyên nhân của cái ác, lý do của
thái độ bi quan yếm thế bàng bạc trong quyển Chính trị và quyển Luật lệ và cuối
cùng là dấu hiệu cho sự thất bại của chủ nghĩa Platon?
PHÈDRE. Bốn hình thức của cơn mê sảng
Cơn mê là một tài sản quý giá của con người, một quà tặng tuyệt vời của thần
linh. Hai hình thức đầu của nó, cơn mê sảng tiên tri của các nữ vu (cô đồng) và
của các bốc sư (thầy bói), và cơn mê sảng trong những nghi lễ thanh tẩy hay khai
tâm rõ ràng là mang tính tôn giáo. Hình thức thứ ba là nguồn hứng thi ca mà
Platon mượn ý từ Démocrite. Cũng tương tự như thế đối với cơn mê tình ái.
a. Cơn mê sảng tiên tri (từ thần Apollon)
Thực tế là, trong số những tài sản quý giá của chúng ta, những thứ đáng giá nhất
là những thứ đến với chúng ta qua trung gian một cơn mê sảng, mà chắc là một
quà tặng của chư thần ban phát cho ta. Thật thế người ta thấy điều này: nữ vu ở
đền Delphes (1), các nữ vu ở đền Dodone (2), chính trong cơn mê sảng mà các
nàng trở thành người tạo ra bao điều ích quốc lợi dân cho quê hưông Hy Lạp,
trong khi mà ở trạng thái lương tri thông thường, thì hành vi của họ chẳng đáng
