Những nguyên lý lớn của cơ học ở thế kỷ
XVII
Nếu có một quyển sách, ở thế kỷ XVII, mở ra kỷ nguyên mới cho cơ học thì đó
chính là quyển sách mà Galilée xuất bản bằng tiếng Ý vào năm 1638, ở Leyde:
Diễn từ và Chứng minh theo Toán học liên quan đến hai khoa học mới.
Những khoa học mới của Galilée.
Galilée (1564 - 1642) cho những Diễn từ này mang hình thức một đối thoại tay
ba: Salviati, người bạn và là người phát ngôn của Galilée, Sagredo, một bậc chính
nhân có quan niệm rằng sự chứng minh và kinh nghiệm phải được quyền ưu tiên
trên kiến thức sách vở, và Simplico, đại diện cho những nhà thông thái chính thức
và người bảo vệ những luận đề của phái Kinh viện. Cuộc tranh luận kéo dài qua
bốn ngày: ngày thứ nhất và ngày thứ nhì dành phần lớn cho vấn đề kháng lực của
các nguyên liệu, ngày thứ ba về chuyển động và ngày thứ tư về vấn đề đạn đạo
(le problème de balistique), một dạng hình parabole cho đường đi của những vật
được phóng ra/bắn đi…
Như vậy khoa đầu tiên trong hai khoa học mới mà tựa đề sách nêu lên là kháng
lực (hay sức bền) của vật liệu. Thực vậy, khoa học này hoàn toàn mới cho đến
thời Galilée. Galilée khánh thành một cách tiếp cận vấn đề kết dính các cố thể,
giới thiệu - trong số nhiều cái khác nữa - giả thuyết về vô số những khoảng chân
không li ti chêm ở giữa cho phép tạo thuận lợi cho sự tiếp xúc trong khi chống lại
việc tách rời những phần khác nhau. Ông cũng thống nhất, chung quanh cái đòn
bẩy, việc nghiên cứu sức cản nứt gãy của những cây đà chịu lực, những lăng kính
v.v… qua ý niệm mômen.
Việc giải những vấn đề này - những vấn đề được gợi ra cho Galile bởi những lần
trao đổi giữa ông với các kỹ sư công xưởng ở Venise - vượt xa những khả tính
của toán học và kỹ thuật thời ấy, nhất là nếu người ta lưu ý đến những hiện tượng
lệch hình do đàn hồi (les phnomnes de dformation lastiques). Những nghiên cứu
này sẽ chỉ được tổ chức vào thế kỷ XVIII tạo thành toàn bộ lý thuyết, ngày nay
