Jacques Vauthier
Trò chuyện với Trịnh Xuân Thuận
Phạm Văn Thiều dịch
Phần 6
Ông vừa mới nói về những hằng số đã được hiệu chỉnh cực kỳ chính xác để
cho một loại trí tuệ hay ý thức nào đó có thể xuất hiện bên trong Vũ trụ.
Một điều khá nổi bật là sự tương tác của những hằng số đó với nhau. Có
một sự liên đới giữa các định luật vật lý theo cách như có sự liên đới giữa
các hạt cơ bản; chúng gắn bó với nhau. Ví dụ như hạt quark chẳng hạn, nó
sinh ra các hạt phức tạp hơn. Trong quan niệm của ông về con người đối
với Vũ trụ, ông có cảm thấy sự liên đới đó không?
Chắc chắn là có. Vũ trụ học hiện đại đã sáp nhập trở lại con người vào Vũ
trụ. Con người cảm thấy mình gắn kết với thế giới, vì biết rằng chính Vũ
trụ đã sinh mình. Xuất phát từ một chân không chứa đầy năng lượng, trong
suốt 15 tỷ năm, Vũ trụ đã leo từng bậc một trên hình chóp của độ phức tạp
để lần lượt tạo ra các quark, proton, và electron, các nguyên tử và phân tử,
các ngôi sao và thiên hà, các hành tinh và con người. Quan niệm tuyệt vọng
của thế kỷ XIX về con người xa lạ và lạc lõng trong Vũ trụ đã tiến hóa rất
nhiều.
Sự xuất hiện của ý thức theo ông có phải là sự nhảy bậc kiểu như Big Bang,
tức là sự thay đổi triệt để so với những cái có trước đó (mặc dù trước Big
Bang là một khái niệm không xác định) hoặc nữa như sự xuất hiện của sự
sống, khi mà có một loại súp tiền sinh học với những thành phần hóa học
rất tinh tế? Liệu có một yếu tố khác triệt để xuất phát từ thời điểm ý thức
xuất hiện hay không?
Tôi không phải là nhà sinh học, do đó tôi chỉ có thể nói với ông quan điểm
của cá nhân tôi, được soi sáng bởi những bài giảng của tôi về đề tài này.
Trước hết, tôi muốn nhấn mạnh sự khó khăn trong việc xác định chính xác
thời điểm mà ý thức xuất hiện trong quá trình tiến hóa theo Darwin. Trong
các loài động vật, trí khôn dường như có sự tương quan với tỷ số khối
lượng của bộ não với khối lượng cơ thể. Tỷ số này đối với các động vật có
