vui khám phá những sự kiện mới, chân lý mới, lãnh thổ mới, những đỉnh
cao hạnh phúc mới.
Và chỉ bằng cách trở thành người mạo hiểm, bạn mới nhìn thấy khuôn mặt
mới của Thượng đế – khuôn mặt ấy sẽ chân thật hơn rất nhiều so với khuôn
mặt cũ bởi vì nó trưởng thành hơn rất nhiều so với khuôn mặt cũ.
Nếu Nietzsche gặp Phật, hẳn Phật sẽ hoàn toàn đồng ý. Hẳn Thượng đế sẽ
nói: “Ngươi nói đúng. Thượng đế chết rồi, Thượng đế của đám đông.
Nhưng có một phiên bản khác, phiên bản của những người giác ngộ.
Thượng đế của họ không phải là một cá nhân, Thượng đế của họ vốn dĩ là
cuộc sống. Và làm sao cuộc sống có thể chết được? Cây cối vẫn còn xanh,
chim chóc vẫn còn reo ca, mặt trời vẫn ở đó, đêm vẫn thơ mộng, tình yêu
vẫn tràn đầy. Làm sao Thượng đế có thể chết được?”.
Thượng đế của sự hiện hữu không bao giờ chết. Thượng đế của khái niệm
phải chết nhiều lần. Mỗi lần con người trưởng thành, khái niệm cũ phải bị
loại bỏ.
***
Nietzsche có quá nhiều điều để nói đến mức không thể đi sâu vào chi tiết
của những lý lẽ và cách thức để ông ấy đi đến kết luận đó – ông ấy chỉ đơn
giản viết ra kết luận, và đó là một kết luận mang tính cách ngôn. Rồi ông
chuyển sang chủ đề khác; và cứ theo cách như vậy.
Nhưng tôi yêu cách viết của ông ấy. Viết như vậy mới là viết. Nếu mọi
người đủ thông minh, bạn không cần phải kiểm tra hết tất cả các lý lẽ trước
khi đưa ra kết luận; chỉ cần kết luận là đủ. Nếu thông minh và nhạy bén, họ
sẽ hiểu ngay các lý lẽ trước đó mà bạn không cần phải trưng ra. Không cần
thiết!
Nietzsche không viết cho trẻ con, ông ấy nghĩ mình đang viết cho các nhà
triết học. Nhưng ông ấy đã nhầm: những nhà triết học đó cũng chưa đủ
