trưởng thành. Họ muốn có cả quá trình. Họ không thể nhìn thấy ngay toàn
bộ quá trình trong kết luận đó; và ông ấy phải nói quá nhiều đến mức không
thể đi sâu vào toàn bộ quá trình. Trong mỗi chiều hướng và phương diện,
ông ấy đang chạm đến các nền móng.
Nhưng bất cứ điều gì Nietzsche nói đều chỉ ở dạng hạt giống. Do đó, lẽ tự
nhiên là nó sẽ mất cả trăm năm… và giờ đây, mọi người có thể nhìn lại
người đàn ông này.
Tôi dành tình yêu vô hạn cho Friedrich Nietzsche, với lòng trắc ẩn sâu sắc,
bởi vì người đàn ông này đã chịu đựng cả đời chỉ vì một lý do đơn giản là
ông ấy vẫn là một nhà tư tưởng và chưa bao giờ vượt ra khỏi các suy nghĩ;
bằng không, ông ấy đã không phải chịu đau khổ.
Đúng ra ông ấy nên ở phương Đông, bởi vì ở phương Đông, bạn rất khó
tránh thiền. Sớm muộn gì bạn cũng phải tình cờ bắt gặp nó, và nhất là một
nhà tư tưởng lớn như Nietzsche. Nếu có được đặc tính thiền, hẳn ông ấy đã
mang đến cho thế giới thêm nhiều báu vật nữa, và ông ấy đã không phải
chịu nhiều đau khổ đến thế. Hẳn ông ấy sẽ không cho người khác cơ hội
được nói rằng những gì ông ấy viết đều là điên rồ. Sự hóa điên của ông ấy
trở thành bằng chứng để người ta khẳng định rằng ông ấy bị điên ngay từ
đầu; mọi thứ chỉ là lớn dần, lớn dần, lớn dần và cuối cùng là vượt quá sức
chịu đựng.
Chúng ta học được nhiều điều từ Friedrich Nietzsche.
Đối với những ai quan tâm đến Nietzsche, tôi muốn họ hiểu rằng họ không
nên bỏ lỡ thiền như cách Nietzsche đã bỏ lỡ; bằng không, họ sẽ trở thành
những nhà trí thức vĩ đại, nhưng bên trong trống rỗng, không có cội rễ,
không có nền tảng vững chắc.
Và nguy cơ phát điên luôn có ở đó, bởi vì khi tâm trí phát triển hết công
suất, nó chỉ có thể dẫn đến sự điên loạn, không có cách nào khác. Nếu tâm
