K
SOCRATES
hông có Socrates, Hy Lạp sẽ chẳng là gì cả. Với Socrates, Hy Lạp
có mọi thứ. Vào ngày Athens chọn cách đầu độc Socrates, nó đã
đầu độc toàn bộ tinh thần Hy Lạp. Đất nước này không bao giờ có
thể đạt đến những tầm cao tương tự như thế một lần nào nữa.
Hai mươi lăm thế kỷ đã trôi qua, nhưng không một người nào có thể đạt
đến vẻ rực rỡ tương tự, ánh sáng tương tự, tầm hiểu biết tương tự. Giết hại
Socrates, Hy Lạp đã tự kết liễu đời mình. Và điều này có thể nhìn thấy một
cách dễ dàng. Nếu họ lắng nghe Socrates thay vì đầu độc ông ấy, và từ bỏ
những ước định của họ, thứ mà ông ấy bảo họ làm, Hy Lạp sẽ ở đỉnh cao
của thế giới ngày nay xét về khả năng hiểu biết, về tâm thức, về tìm kiếm
chân lý. Nhưng con người thật ngu dốt.
Bạn có thể tha thứ cho họ nhưng đừng quên họ. Nếu quên họ, bạn sẽ lại
mắc phải sai lầm tương tự. Hãy tha thứ những người đã đầu độc Socrates,
nhưng đừng quên họ để điều đó không bao giờ xảy ra nữa.
Thế giới đã có những con người vĩ đại, nhưng ở Socrates có điều gì đó độc
đáo, duy nhất. Có Phật Thích Ca Mâu Ni, có Lão Tử, có Trang Tử; còn tại
Hy Lạp đã có Pythagoras, Heraclitus; tại Ba Tư có Zarathustra… và nhiều
người khác nữa, nhưng không ai trong số họ có được phẩm chất mà chỉ
mình Socrates mới có. Đó là phương pháp tiếp cận mang tính khoa học về
tất cả mọi thứ – và đó chính là trọng tội của Socrates.
Tất cả mọi người khắp thế giới đều được hưởng lợi từ khoa học mà không
biết rằng Socrates đã hy sinh bản thân mình cho cuộc tìm kiếm khoa học
tương tự. Ông ấy chỉ có một yêu cầu duy nhất: rằng bạn không nên tin bất