– Nhưng chúng con muốn biết điều gì khiến người đau lòng đến như vậy.
Người đã không còn vướng bận điều gì cơ mà.
Trang Tử đáp:
– Ta đã từng như vậy, nhưng đêm qua ta mơ một giấc mơ và giấc mơ ấy đã
làm xáo trộn toàn bộ thành tựu của ta, khả năng tự nhận thức của ta, sự giác
ngộ của ta – mọi thứ đã hóa công cốc.
Các học trò thốt lên:
– Chỉ một giấc mơ thôi ư?
Trang Tử đáp:
– Nó không chỉ là giấc mơ, nó đã làm ta tiêu tan.
Các học trò nài nỉ:
– Xin thầy hãy kể cho chúng con về giấc mơ đó!
Trong giấc mơ đó, Trang Tử thấy mình biến thành bướm. Tất cả học trò của
ông đều bật cười. Họ nói:
– Thầy không cần phải đau buồn nghĩ rằng sự giác ngộ và khả năng tự nhận
thức của thầy hóa công cốc… Đó chỉ là một giấc mơ bình thường, không có
gì phải lo lắng. Trong giấc mơ, người ta mơ thấy mình biến thành nhiều thứ,
nhưng giấc mơ cũng chỉ là giấc mơ.
Trang Tử đáp:
– Ta hiểu rằng giấc mơ chỉ là giấc mơ. Vấn đề ở chỗ ta lo lắng không biết ta
là ai. Nếu trong giấc mơ của mình, Trang Tử có thể mơ thấy ông ta biến
thành một con bướm, vậy thì trong giấc mơ của con bướm, nó cũng có thể
