mệt, sự né tránh này chính là một vũ khí hùng mạnh – dù chưa chắc đã là vẻ vang.
Không mấy ngạc nhiên khi với tư cách Tổng tư lệnh Lục quân lục địa và sau này là
tổng thống đầu tiên của Mỹ, di sản ông để lại được gột rửa và tô điểm thêm chút ít.
Và ông không phải là vị tướng lĩnh duy nhất được chúng ta đối xử như vậy. Huyền
thoại vĩ đại của lịch sử, được tuyên truyền rộng rãi qua các bộ phim và các câu
chuyện cũng như chính sự thiếu hiểu biết của chúng ta, là hai quân đội hùng mạnh
đã giao tranh đối đầu và kết thúc với người thắng kẻ thua. Đây là một cách nhìn gây
thêm phần kịch tính – song lại vô cùng nhầm lẫn.
Trong một nghiên cứu về khoảng 30 cuộc xung đột gồm hơn 280 chiến dịch trong
lịch sử từ thời xa xưa đến hiện đại, sử gia và chiến lược gia danh tiếng B. H. Liddell
Hart đã đưa đến kết luận gây choáng váng: chỉ có 6 trong số 280 chiến dịch là giành
được thắng lợi quyết định từ một cuộc tấn công trực tiếp vào đội quân chủ lực của kẻ
thù.
Chỉ có 6. Tức là 2%.
Nếu không phải từ những cuộc chiến tàn khốc thì chúng ta tìm ra thắng lợi ở đâu?
Từ bất cứ nơi nào khác. Từ bên sườn. Từ sự bất ngờ. Từ yếu tố tâm lý. Từ việc làm kẻ
thù mất cảnh giác. Từ cách thức phi truyền thống. Từ bất cứ điều gì ngoại trừ...
Như Hart đã viết trong tác phẩm chính của ông mang tiêu đề Chiến lược: “Vị chỉ huy
vĩ đại sẽ tiếp cận gián tiếp – nếu điều đó là cần thiết, băng qua các ngọn núi, sa mạc
hay đầm lầy, chỉ với một nhúm quân, thậm chí là tự ngắt mọi mối liên lạc. Trên thực
tế, đối mặt bất cứ hoàn cảnh bất lợi nào cũng hơn là chấp nhận rủi ro bị dồn vào ngõ
cụt do tiếp cận trực tiếp.”
Khi bạn không biết phải làm gì, cứ gắng hết sức cho đến khi người ta nói trông như
thể mạch máu của bạn sắp nổ tung...
Hãy lùi bước, sau đó xem xét toàn bộ vấn đề. Tìm ra đòn bẩy. Tiếp cận từ nơi được
gọi là “chiến tuyến ít được ngờ tới nhất”.
Bản năng đầu tiên của bạn là gì khi phải đối mặt với một thách thức? Vượt qua đối
thủ? Tranh cãi với mọi người để cố gắng thay đổi những định kiến đã thâm căn cố
đế? Bạn đang thử xâm nhập qua lối cửa trước mà không biết rằng cửa sau, cửa bên,
và cửa sổ có thể đều đã bị mở toang.
Dù bạn làm gì chăng nữa, mọi chuyện sẽ trở nên khó khăn hơn (để nói rằng chẳng gì
là không thể) nếu như kế hoạch của bạn bao gồm cả việc thách thức các yếu tố thể lực
