người ta giàu đấy… nếu người ta không uống rượu, chỉ có thế thôi! Thật
là hạnh phúc cho cái xứ này khi ông Vunphran cho nhân dân có công ăn,
việc làm. Thật ra cũng có ruộng đất nhưng ruộng đất không thể nuôi
sống tất cả. mọi người đòi ruộng đất phải cho họ ăn uống.
Trong lúc bà nhũ mẫu già, có uy tín và quen được mọi người kính nể,
bắt đầu lên lớp bài học ấy, thì Rôdali với tay lấy một cái gói trong tủ.
Perin vừa nghe, vừa đưa mắt theo dõi. Em nhận thấy những tấm vải lót
giường người ta chuẩn bị cho em làm bằng thứ vải bao bì thô, màu vàng.
Nhưng đã từ lâu, em không được ngủ nệm, em thấy tấm nệm ấy dầu
không êm, cũng đã là hạnh phúc cho em! Đêm nay, em được cởi áo nằm
ngủ. trên đường đi, La cucơri không chi phí về khoản giường nằm nên
chẳng bao giờ bà ta có ý nghĩ cho em niềm vui ấy. trước khi về Pháp, gia
đình Perin chỉ còn giữ lại những tấm nệm trải giường cho mẹ. Những
tấm khác trên cỗ xe, nếu không rách nát thì đã được đem bán hết rồi!
Perin cầm một nửa cái gói đi theo Rôdali! Họ vượt qua sân. ở đó có
hai chục người thợ: đàn ông, đàn bà, trẻ em đang ngồi trên khúc gỗ, hoặc
những phiến đá. Họ hút thuốc, nói chuyện trong khi chờ đợi đến giờ ngủ.
tất cả cái thế giới ấy không biết làm thế nào mà trú ngụ được trong nếp
nhà cũ kĩ, chẳng to lớn này!
Perin nhìn thấy cái giường của mình khi Rôdali thắp một ngọn nến
nhỏ để sau tấm lưới bằng dây sắt và đã tìm được câu trả lời. trong một
khoảng sáu mét bề dài, hơn ba mét bề rộng người ta kê sáu cái giường
dọc theo phên. Ở giữa các giường có một lối đi gần một mét. Sáu con
người phải ngủ ở đấy, trong lúc chỉ đủ chỗ cho hai người! Đối diện với
lối ra vào có một cửa sổ nhỏ mở ra trên tường. Từ cửa chính, người ta đã
ngửi mùi chua lét, nồng nặc làm Perin suýt ngạt thở. Em không dám nói
nhận xét của mình, trong lúc Rôdali vừanói, vừa cười:
- Hình như chị thấy hơi chật?
- Một chút thôi!
- Bốn xu không phải là một trăm xu mà!
